مقابله با دشمن، بلكه در تمام صحنه زندگى مطرح است، همان هدف است نه وسيله، مغز است نه قشر.

4. از هر حادثه اى مى ترسند

منافقان اجتماع، در زير سرپوش«حسن ظاهر» همه گونه خيانت مى كنند و آن را زير سپر «زيبايى برون» پنهان مى دارند; ولى هر لحظه بيم آن را دارند كه پرده ها بالا رود و جنايت آنها آشكار شود، از اين نظر هاله اى عظيم از ترس، روح و روان و قلوبشان را فرا مى گيرد و از هر پيش آمدى ـ كه ممكن است پرده خيانت آنها با آن دريده شود ـ مى ترسند; گاهى از يك نامه ساده، از يك توضيح خواهى كوچك، واهمه مى كنند. هرگاه كوچك ترين تحولى در امور اجتماعى رخ دهد يا چشم آنها به اجتماع انبوه بيفتد، حتى با يك كار غير عادى ـ و لو كوچك باشد ـ رو به رو شوند، فوراً خود را مى بازند و تصور مى كنند كه مردم به راز آنها پى برده و هدف دستگير كردن و مجازات آنهاست; زيرا ثبات فكر و طمأنينه خاطر و شجاعت و صلابت، در گرو طهارت روح و پرهيز از گناه و يك رويى در اجتماع و زندگى است و خوف و تشويش و اضطراب، نتيجه مستقيم خيانت و نفاق است. از اين رو، اين مثل عرب معروف است كه:

«الخائن خائف; خيانت كار همواره ترسان است».

قرآن يكى از نشانه هاى نفاق را همان تسلط خوف و اضطراب بر قلوب منافقان دانسته كه در نتيجه هر نوع جنب و جوش، هر نوع تحول، هر صدا را بر ضرر خود مى پندارند و اين حقيقت را با جمله (يَحْسَبُونَ كُلَّ صَيْحَة عَلَيْهِمْ) بيان كرده است.