فرموده‌اند: «بهترين شما كسى است كه قرآن را بياموزد و آن را آموزش دهد.»1

بنابراين با توجه به همۀ تأكيدات و سفارش‌هاى دينى درباره كسب علم و دانش و اعطاى بالاترين درجات ارزشى و الهى به آنان2 كه بهره‌اى از علم دارند در دين اسلام، جا دارد كه بگوييم زندگى بدون آموزش و كسب علم بى معنا و تهى است.

به همين دليل بر والدين لازم است با توجه به جدى بودن اين آسيب روشهاى مقابلۀ با آن را شناخته، نسبت به مبارزۀ با آن اقدام جدى نمايند.

مدگرايى و چشم و هم‌چشمى

تقليد فرهنگى خطر بسيار بزرگى است، اما اين حرف اشتباه نشود با اينكه بنده با مد و تنوع و تحول در روشهاى زندگى مخالفم، نه، مدگرايى و نوگرايى اگر افراطى و روى چشم و هم چشمى نباشد عيبى ندارد. لباس و رفتار و آرايش تغيير پيدا مى‌كند. مانعى هم ندارد، اما مواظب باشيد قبله نماى اين مدگرايى به سمت اروپا نباشد. اين بد است. مردم خودشان طراحى كنند و بسازند. (مقام معظم رهبرى)

امروزه در خانواده‌ها شاهد پديده‌اى به نام «مد» هستيم كه جوانان ما را با ظاهرى به جامعه مى‌كشاند كه هيچ سنخيتى با فرهنگ، آداب و رسوم و مسائل اعتقادى ما ندارد.

اين آسيب در خانواده‌ها وقتى نگران كننده‌تر و مخرب‌تر مى‌شود كه برخى خانواده‌ها و والدين خود نيز در ترويج آن پيشتاز مى‌شوند و نوجوانان و جوانان خود را در گرايش هر چه به نام «مد» در جامعه نمود مى‌يابد تشويق مى‌كنند.

البته تنوع و تحول در ظاهر حق جوانان است امّا آنچه از بيانات مقام معظم رهبرى نيز استفاده مى‌شود اين است كه نبايد نياز به تحول و تنوع تبديل به مدگرايى افراطى و تقليد كوركورانه از مدل‌هاى كشورهاى غربى و اروپايى و ترويج فرهنگ مبتذل آنان گردد و در فرهنگ و ارزشهاى اسلامى و الهى رسوخ كرده و خانواده‌هاى ايرانى را دچار تزلزل و آسيب

نمايد. تجمل‌گرايى، اشرافى‌گرى، دنياخواهى، بيگانه‌گرايى، غرب‌گرايى و... از ديگر آسيب‌هايى هستند كه در اينجا از طرح آنها معذوريم.

راههاى پيشگيرى از آسيب‌هاى فرهنگى

- تعميق باورها و ارزش‌هاى دينى، اخلاقى و پايبندى به اجراى حدود و احكام الهى؛

- تقويت كنترل درونى و پرورش پاكدامنى و ايجاد مصونيت در برابر آسيب‌هاى فرهنگى از طريق ترويج و توسعۀ آموزش‌هاى دينى به صورت كاربردى؛

- اطلاع رسانى به موقع و همه جانبه نسبت به پيامدهاى منفى فردى، خانوادگى و اجتماعى آسيب‌هاى فرهنگى؛

- ايجاد ملكۀ تقوا و پرهيزگارى در خود به واسطۀ والدين به منظور ارائۀ الگوى عملى در خانواده.

- فراگيرى و كسب اطلاعات لازم از سوى والدين دربارۀ آسيب‌هاى جديد فرهنگى خانواده‌ها و انتقال صحيح آنها به اعضاى خانواده؛

- توجه جدى والدين به آموزش فرزندان به ويژه تعليم قرآن، احكام دينى، ارزشهاى اسلامى و مهارت‌هاى زندگى.

پرسش

1. نظر اسلام درباره زينت و آرايش زنان چيست‌؟

2. آثار عدم رعايت فرهنگ عفاف كدام است‌؟

3. ديدگاه اسلام را دربارۀ علم جويى بيان كنيد.

4. ديدگاه مقام معظم رهبرى را دربارۀ مدگرايى بيان كنيد.

5. چهار مورد از راههاى پيشگيرى آسيب‌هاى فرهنگى را نام ببريد.