كودك بهتر است در كودكى سختى ببيند تا در بزرگسالى بردبار شود.

بديهى است نبايد بيش از طاقت و توانايى كودك، به او مسؤوليت سپرد، چرا كه افراط نيز نتيجه معكوس خواهد داد. تشويق كودك نيز به سهم خود بر افزايش اعتماد به نفس وى تأثير مى‌گذارد. از سوى ديگر، روند تربيت كودك بايد به سوى‌استقلال و قطع وابستگى‌به ديگران باشد. بر اين اساس، رسيدگى و توجّه افراطى به كودك، منجرّ به رشد توقّعات بيش از حدّ و نيز وابستگى به پدر و مادر شده، از شكوفايى استعدادهاى كودك جلوگيرى خواهد كرد.

5- شادابى‌

شادمانى و انبساط خاطر، از جنبه‌هاى اخلاقى مثبت و مفيد بوده، زمينه‌ساز تحرّك و پويايى و فعّاليت انسان است. بر عكس، روحيه پژمرده و خمود و افسرده، هرگونه فعاليت و حركت مثبت را از انسان سلب مى‌كند. لازمه تكامل روحى اجتماعى و اخلاقى، داشتن روحيه‌اى بانشاط و شورانگيز است. انسان كسل و دلمرده نمى‌تواند وظايف دينى و اجتماعى‌اش را بگونه‌اى شايسته انجام دهد.

امام باقر 7 در اين باره فرمود:

«الْكَسَلُ يَضُرُّ بِالدّينِ وَالدُّنْيا»[1]

كسالت براى دين و دنياى انسان زيان‌آور است.

امير مؤمنان على 7 نيز كسالت را فاسد كننده آخرت دانسته، مى‌فرمايد:

«الْكَسَلُ يُفْسِدُ الْاخِرَةَ»[2]

كسالت آخرت را تباه مى‌سازد.

اگر كودك دلمرده و افسرده پرورش يابد، نه تنها به دنياى خود نمى‌رسد، بلكه وظايف دينى و حقوق الهى را نيز ادا نمى‌كند.

امير مؤمنان 7 مى‌فرمايد:

[1] - بحارالانوار، ج 78، ص 180

[2] - مستدرك الوسائل، ج 13، ص 45