مباهله به اين معنا است كه كسانى بر سر مسئله مهمّ دينى با يكديگر مجادله كنند و هيچ يك سخن طرف ديگر را نپذيرد. از اين رو در جايى حضور يابند و با دعايى خاص و تضرّع و زارى، از خداوند بخواهند كه از ميان آنها دروغگو را رسوا و مجازات كند (مجمع البحرين‌، 1/ ص 258).

واقعه مباهله:

بنابر منابع معتبر تاريخى، در سال 10 هجرى، هيئتى از مسيحيان نجران پيش پيامبر اسلام 6 آمد و درباره الوهيّت حضرت عيسى (ع) با ايشان به مجادله پرداخت. اعضاى هيئت معتقد بودند كه روح عيسى (ع) به طور خاص، يك روح خدايى است.

پيامبر 6 اين عقيده شرك‌آلود را رد كرد و از آنان خواست كه به توحيد روى آورند. مسيحيان نپذيرفتند و به سختى با دعوت پيامبر 6 مخالفت كردند. براى همين بود كه آيه مباهله نازل شد. خداوند در اين آيه به پيامبر 6 فرمان مى‌دهد كه آنان را به مباهله بخواند تا معلوم شود چه كس راست مى‌گويد و چه كس دروغ.

سرانجام پيامبر 6 آنان را براى روز مشخّصى به مباهله فراخواند. چون موعد فرا رسيد، همراه اهل بيت خود- يعنى امام على (ع)، حضرت فاطمه (س)، امام حسن (ع) و امام حسين (ع)- به مباهله حاضر شد. مسيحيان نجران چندان بر عقيده خود استوار نبودند و با ديدن پيامبر 6 و همراهانش- كه صداقت و صلابت از چهره‌هايشان نمايان بود- به هراس افتادند و از مباهله منصرف شدند؛ ولى اسلام نياوردند و به پرداخت جزيه رضا دادند (بحارالأنوار، 21/ 356- 276؛ فروغ ابديّت‌، 2/ 450- 431). افزون بر منابع پُرشمار شيعه، بيش از شصت منبع اهل سنّت ماجراى مباهله را نقل كرده‌اند و همگى آورده‌اند كه اهل بيت پيامبر 6 نيز همراه او بوده‌اند (اهل البيت و آية المباهلة، 27- 4).

پيام‌هاى آيه مباهله:

آيه مباهله دو نوع پيام دارد:

الف. پيام عام براى انسان:

آيه مباهله يكى از دلايل قرآنى ردّ نظريّه كثرت‌گرايى دينى (پلوراليسم) است.

همچنين، بر انحراف مسيحيّت دلالت دارد. مسلمانان مى‌توانند با استفاده از اين آيه استدلال كنند كه تنها شريعت حق، از زمان بعثت پيامبر اكرم 6 دين اسلام است.

ب. پيام خاص براى مسلمانان:

آيه مباهله از آياتى است كه به صراحت‌