نام کتاب : علل پيشرفت و انحطاط مسلمين نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 14
تمدن و ترقّى محتوايى و فرهنگى «1» و ديگر، گسترش جغرافيايى، فرامرزى و جهان وطنى. پس سخن از پيشرفت اسلام و مسلمانان، در حقيقت سخن از گسترش اسلام و تقدم و تمدن علمى، صنعتى، سياسى و اجتماعى مسلمانان نيز هست. چرا كه «به مجموعهاى از جلوههاى پيشرفت اخلاقى، هنرى، علمى و فنّى تمدّن اطلاق مىشود» «2» اصولًا پيشرفت و گسترش آيين اسلام، با انتقال تمدن و فرهنگ و علم و صنعت همراه بوده است و مسلمانان، در نقاطى كه متصرف مىشدند، مدارس، مساجد، كتابخانهها، آزمايشگاهها، دانشگاهها تأسيس و اخلاق و سياست و رفق و مدارا و انسانيت را با خود منتقل مىكردند. «3» 2- زمان ظهور و سقوط: گرچه سير تكاملى و روند پيشرفت و عقبگرد مسلمانان مقيد به زمان دقيق و شكل خاصّى نيست چرا كه آنان در اوج پيشرفت و گُسترش گاهى با ركود و عقبنشينى مواجه مىشدند و اصولًا شكست و پيروزى و صعود و نزول بهصورت متناوب برايشان پديد مىآمد. ولى ما هجرت را مبدأ تمدّن، و نقطه آغازين پيشرفت اسلام و نيمه قرن ششم را پايان آن و آغاز انحطاط، بويژه انحطاط سياسى مسلمانان قرار داديم. و به يك كلام مدار زمانى اين تحقيق ما در حدّ فاصل ميان سال 623 ميلادى تا 650 قمرى است. يعنى از هجرت رسول اكرم تا هجوم مغولهاى غارتگر است. «4» معاونت متون آموزشى و كمك آموزشى مركز تحقيقات اسلامى
نام کتاب : علل پيشرفت و انحطاط مسلمين نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 14