فصل چهارم:وصيّت‌نامه‌هاى عاشورايى

وصيّت‌نامه به‌ويژه وصيّت‌نامه‌هايى كه در جبهه‌ها نگاشته شده است،عصاره و خلاصۀ باور،درك،خواسته،آرمان و ايمان نويسنده است.

وقتى انسان در خالصانه‌ترين و صادقانه‌ترين لحظه‌هاى زندگى مى‌نويسد، زبان و بيانى ديگر مى‌يابد.وصيّت‌نامۀ عادى با وصيّتى كه لحظات يا ساعاتى پيش از عمليّات نگاشته شود،بسيار متفاوت است.وصيّت‌نامه‌هاى رزمندگان معمولاً قبل از اعزام،در پادگان يا منطقه و لحظاتى پيش از عمليات يا شب عمليات نوشته و به خانواده،دوستان،مسجد محل،تعاون تيپ و لشگر سپرده مى‌شد.گاه نيز وصيّت‌نامه همراه شهيد در كوله‌پشتى،جيب و لباس نگهدارى مى‌شد.

محتوا و ساختار وصيّت‌نامه‌ها از چند جهت با فرهنگ عاشورا پيوند مى‌يابد:

1.ساختار و نظام مطالب

وصيّت‌نامۀ امام حسين(ع) كه به برادرش،محمّد حنفيّه سپرده شد،ابتدا با شهادتين و طرح اصول اعتقادى چون توحيد و نبوّت و معاد آغاز مى‌شود و سپس با بيان دلائل قيام و نهضت و پس از آن،آمادگى براى شهادت در راه