خرّم‌آباد (2) ، خرّم‌آباد (2)، شهرى در بخش مركزى شهرستان تنكابن، در استان مازندران. اين شهر در قسمت شمالى شهرستان، در دهستان بلده در ارتفاع حدود پانزده مترى قرار دارد. فاصله آن با شهر تنكابن* (مركز شهرستان) در شمال، حدود يك كيلومتر و تا درياى خزر حدود سه كيلومتر است. در شمال‌شهر دشت حاصلخيز و در جنوب آن، به فاصله كمى (حدود چهار كيلومتر) دامنه‌هاى شمالى رشته‌كوه البرز مركزى قرار گرفته است. كوه و گردنه قلعه گردن (قلاگردن، بلده سابق رجوع کنید به ستوده، ج 3، ص 69) در حدود يك كيلومترى جنوب و جنوب‌غربى شهر واقع است و رود سه‌هزار (چشمه كيله) با جهت جنوبى ـ شمالى از مغرب آن مى‌گذرد (رجوع کنید به فرهنگ جغرافيائىآباديها، ج26، ص225، 443). متوسط دماى سردترين ماه (آذر) ْ5، متوسط دماى گرم‌ترين ماه (مرداد) ْ8ر25 و ميزان بارش ساليانه 043، 1 ميليمتر است. رطوبت نسبى در خرّم‌آباد بالاست و ميانگين آن در روز ميان 88 تا 91% متغير است (رجوع کنید به سازمان هواشناسى كشور، ص 448).

در 1323ش، آبادى خرّم‌آباد جزو دهستان خرّم‌آباد در شهرستان شهسوارِ (رجوع کنید به تنكابن*) استان دوم (مازندران) بود (رجوع کنید به ايران. وزارت كشور. اداره كل آمار و ثبت احوال، ج 1، ص 211). اين آبادى در 1330ش به شهر تبديل شد (رجوع کنید به ايران. وزارت كشور. معاونت سياسى، ذيل «استان مازندران»). در 1365ش، نام دهستان خرّم‌آباد به بلده (به مركزيت آبادى قلعه‌گردن) تغيير يافت (رجوع کنید به ايران. وزارت كشور، ذيل «استان مازندران»؛ مشايخى، ص 518ـ519).

مهم‌ترين‌آثار شهر و پيرامون‌آن، عمدتآ از دوره‌قاجاريه(1210ـ 1344/1304ش) است، از جمله: سبزه‌ميدان، ساختمان ناصريه معروف به ساختمان آيينه (داراى آيينه‌كارى و گچ‌برى)، ساختمان سردرب (محل زندگى سرداراسعد)، مسجد قديمى و ويرانه‌هاى عمارت ديوان‌خانه در جنوب‌شرقى شهر، عمارت عاليه‌خانم در مشرق ديوان‌خانه و امامزاده شيرعلى در آبادى ميانْناحيه خرّم‌آباد (فرهنگ جغرافيائى آباديها، ج 26، ص 226ـ227؛ مشايخى، ص605، 619؛ ستوده، ج3، ص62). جمعيت شهر خرّم‌آباد طبق سرشمارى 1385ش، 936، 9 تن بوده است (مركز آمار ايران، ذيل «استان مازندران»). از پيشينه اين شهر قبل از دوره قاجاريه اطلاعى در دست نيست. در دوره قاجاريه، خرّم‌آباد مركز بلوك تنكابن بود و آبادى تنكابن بندر آن شمرده مى‌شد (رابينو، ص50، 53).

اعتمادالسلطنه (ج1، ص812) از مسجد، حمامها و باغ معروف به باغ ناصرى (رجوع کنید به مشايخى، ص 373) در خرّم‌آباد ياد كرده است. به نوشته معصوم‌عليشاه، در 1313 بلوك خرّم‌آباد يكى از شش بلوك تنكابن و آبادى خرّم‌آباد حاكم‌نشين و دارالحكومه و داراى تلگرافخانه بوده است. او از استقرار تجار باكو در كنار رودهاى نزديك خرّم‌آباد ياد كرده است (ج 3، ص 618ـ619، 627).

رابينو كه در 1327/ 1909 به خرّم‌آباد رفته، آنجا را داراى 250 خانه پراكنده و يك كاروان‌سرا توصيف و از ميدان شهر و خانه اميراسعد در كنار آن و شنبه‌بازار و سه‌شنبه‌بازار آنجا ياد كرده است (رجوع کنید به ص 49، 51، 53).

در دوره پهلوى با احيا و نوسازى در تنكابن و انتقال ادارات دولتى از خرّم‌آباد به تنكابن، مركزيت منطقه به تدريج تغيير كرد (مشايخى، ص510، 554). در مقابل، باغهاى مركّبات و اراضى چاى خرّم‌آباد گسترش يافت (راهنماى مازندران، ص 93).