اکمل الدین محمّد بن محمدبن محمود، دانشمند حنفی مذهب در قرن هشتم . در بابرت (=بایبورد * ) از شهرهای ناحیه ارزروم به دنیا آمد و در همانجا به تحصیل پرداخت . سپس به حلب و از آنجا به قاهره رفت و نزد اساتید آن شهر، از جمله ابوحیّان و شمس الدین اصفهانی ، به فراگرفتن ادبیات و حدیث و تفسیر و فقه و اصول و کلام پرداخت و سرانجام شیخ خانقاه شد. ابن حجر در الدررالکامنة از او به احترام یاد کرده است . بابرتی در رسیدگی به امور عامّه مردم کوشا بود، ولی از پذیرش مناصب رسمی ، حتی منصب قضا سرباز می زد؛ با اینهمه نزد حاکمان روزگارِ خود محترم بود و توصیه ها و درخواستهایش مقبول می افتاد. به رشته های گوناگون علوم اسلامی احاطه داشت و علاوه بر تألیف کتاب در فقه و کلام و تفسیر، شروح و حواشی قابل توجّهی برشماری از متون درسی و علمی نوشته است ، مانند: التقریر، شرح بر اصول بَزْدَوی ، الصدفه الملیّة ، شرح بر الفیه ابن مُعْطی در نحو؛ عقیدة الطوسی ، شرح بر تجرید الکلام خواجه نصیرالدین طوسی ؛ شرح بر تلخیص المفتاحِ خطیب قزوینی ؛ شرح بر فرائض السجاوندی ( الفرائض السّراجیّة ) در روش شرعی تقسیم ارث ؛ حاشیه بر تفسیر کشّافِ زمخشری ؛ تحفة الابرار، شرح بر مشارق الانوار صغانی در حدیث ؛ الانوار، شرح بر منار الانوار نَسَفی در اصول ؛ النقود و الردود، شرح بر مختصر المنتهی ابن حاجب در اصول ؛ شرح بر الفقه الاکبر منسوب به ابوحنیفه درکلام . بابرتی در رمضان 786 درگذشت .
منابع : (1) ابن حجر عسقلانی ، الدرر الکامنة ، حیدرآباد 1945، ج 4، ص 250؛ (2) ابن عماد، شذرات الذهب ، بیروت 1399/1979، ج 6، ص 293-294؛ (3) مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه ، کشف الظنون ، بیروت 1410/1990؛ (4) خیرالدین زرکلی ، الاعلام ، بیروت 1986، ج 7، ص 42؛ عمررضا کحاله ، معجم المؤلفین ، بیروت ( تاریخ مقدمه 1376/1957 ) ، ج 11، ص 298-299.