responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 3384

 

تِدُورِه ، جزیرة آتشفشانی کوچک در غرب هالْماهِرا، متعلق به جزایر ادویة شمالی . امروزه درشمال شرقی اندونزی ، بخشی از ناحیة اداری هالماهرا تنگه (هالماهرای مرکزی ) است و به صورت یک «کچاماتن » اداره می شود و حدود 000 ، 38 تن سکنه دارد که اغلب مسلمان اند.

در قرن هفتم / سیزدهم ، کولانو یا پادشاه تدوره ، گسترش قلمرو خود را آغاز کرد و ازینرو پیوسته با جزیرة مجاور خود، ترناته * ، در نزاع بود. این دو جزیره بخشی از جزایر ادویة اصلی ، مرکز تولید میخک و جوز هندی را تشکیل می داد. در حدود 833/ 1430 تاجر مسلمانی ــ طبق روایت ، شخصی به نام شیخ منصور ــ به تعلیم اسلام پرداخت . گفته اند که درحدود 900/1495 حاکم تدوره ، که اسلافش لقب هندیِ «راجه » را به کار می بردند، به اسلام گروید و خود را، با لقب جمال الدین ،«سلطان » نامید. حکام بعدی ، که حامیان مشتاق دین تازه بودند، اسلام را تا اقصی نقاط سواحل ایریان یا گینة نو رواج دادند. در 927/1521 برخی از بازماندگان هیئت همراه فرناندو ماژلان به تدوره پناه بردند و در 928/ 1522 پرتغالیها اجازه یافتند که در آنجا کارخانه باز کنند. آنها اندکی بعد با سلطان تدوره که ادعای انحصار تجاری پرتغالیها را رد کرد، به منازعه برخاستند. تدوره حمایت اسپانیا را به دست آورد، در حالی که ترناته از پرتغالیها حمایت کرد. با اتحاد این دو پادشاهی ایبریایی در 988/ 1580، پرتغالیها و اسپانیاییها در تدوره مستقر شدند تا اینکه در 1016/ 1607 شرکت هند شرقی هلند با پشتیبانی ترناته ، تدوره را تسخیر کرد. پس از آن هلندیها در صدد جلوگیری از تجارت خارجی برآمدند و حتی با نابود کردن درختان میخک و جوز هندی از تولید بی نظارت آنها جلوگیری کردند؛ در نتیجه ، جامعة سنّتی جزایر ادویة شمالی دچار فقر شد.

در اوایل قرن سیزدهم / پایان هجدهم ، نوکو ، شاهزاده ای از خاندان حاکم بر تدوره ، به کمک انگلستان درصدد پس گرفتن قدرت پادشاهی برآمد و ناوگان هلند را در 1214/ 1799 شکست داد، اما بعد از مرگ وی در 1220/ 1805، تدوره تمامی اهمیت خود را از دست داد. بعد از 1323/ 1905، تخت پادشاهی بی صاحب ماند و در 1327/1909 استقلال این سلطان نشین به پایان رسید، همچنانکه سلطان نشین مجاور آن ، جایلولو در هالماهرا پیش از آن ، وقتی که آخرین حاکم آن در 1248/ 1832 تبعید شد، از صحنة تاریخ ناپدید شده بود.


منابع :


(1) Tidore/Indonesien in und Moderne Traditio Lany Probojo, 1981 The Hague bibliography, an annotated The North Moluccas ed.Katrin bibliography, The Hague 1981;
(2) Lany Probojo, Tradition und Moderne in Tidore/Indonesien. Die Instrumental - isierung islamischer (=Sدdostasien, Bd. 8), Hamburg Polma Tidore/Indonesien isierung islamischer Ritualund ihre politische Relevanz. Die Instrumental;


(3) . G. Schuurman, Sultanaat, Residensie, Zendingsvelde. Politiek en zending op Halmahera 1866-1942 , Oegstgeest 1981.

/ ا. شومان ( د. اسلام ) /



نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 3384
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست