بالْطه لیمانی ، بندر گاهی در ساحل اروپایی بُسفر بین بویاجی کویی و روم ایلی حصاری . نام آن از بالطه اوغلی سلیمان بیگ ، فرماندة ناوگان عثمانی در زمان فتح قسطنطنیه در 857/1453، گرفته شده است و آن همان فیدالیای باستانی است که به نام گونایکون لیمن (پورتوس مولیه رم ) نیز شناخته شده است . گولیوس در اواسط قرن دهم / شانزدهم با نام «سینوس فیدالیه و پورتوس مولیه روم » به آنجا اشاره می کند. یونانیها به سبب پل چوبینی که بر روی مردابهای آنجا زده بودند آن را سارانتاکوپام می نامیدند. بالطه لیمانی ، در قرنهای دوازدهم و سیزدهم / هیجدهم و نوزدهم تفرجگاه مورد علاقة ثروتمندان استانبول بود. در نیمة اول قرن سیزدهم /نوزدهم ، چندین معاهدة بین المللی در بالطه لیمانی به امضا رسید، از جمله : موافقتنامة انگلستان و ترکیه در 24 جمادی الاولی 1254/16 اوت 1838 که به موجب آن انگلستان از امتیازات بازرگانی بسیار و از عنوان کشور کاملة الوداد برخوردار شد و ضمناً انحصارات تجاری در تمام مستملکات عثمانی لغو شد؛ عهدنامة مودت و تجارت کشتیرانی در 22 جمادی الاولی 1255/3 اوت 1839 میان بلژیک و باب عالی * (دولت عثمانی )؛ موافقتنامة روسیه و ترکیه در 6 جمادی الا´خره 1265/1 مه 1849 که نظامنامه های تشکیلاتی مورّخ 1831 راجع به امیرنشینهای دانوبی افلاق * (والاخیا) و مُلداوی را تعدیل کرد.

---

منابع :


(1) Arsiv Kilavuzu, I, Istanbul 1938, 58;
(2) p. Gyllius, De Bosporo Thracio Libri III, Lugduni 1561, Lib, II, cap. XIII, 121, 124;
(3) J.von Hammer-Purgstall, Constantinopolis und der Bosporus, II, Pesth 1822, 227-229;
(4) IA, s.v. "Bog § azi µ i" (by M. Tayyib Gokbilgin: "Tarihte Bog § azi µ i";
(5) G. F. de Martens, Nouveau recueil de traitإs, Gotingen 1817-1842, xv, 695-702, xvi, 958-964 and Nouveau recueil general de traites, Gottingen 1843-1875, x â v, 278 ff.;
(6) Pauly-Wissowa, Realenzyklopaedie des klassischen Altertums, V. Stuttgart 1897, s.v. "Bosporos" col. 748.

) / د. اسلام / و. ج . پَری (