پوشو ـ کِنگ ، بازرگان و دولتمرد مسلمان چینی . نویسندگان چینی و مسلمان به ذکر مختصری از او اکتفا کرده اند. پو شوـ کنگ ، که احتمالاً بخش اول نامش از «اَبُو»ی عربی گرفته شده است ، در اواسط سدة هفتم /سیزدهم زاده شد.بنابرنظریه ای ،خاستگاه وی خانواده ای چینی شده ازاهالی آسیای مرکزی بوده است که در آغاز زمامداری سلسلة سونگ ، در سچوان اقامت گزیدند و سپس راهی چوان ـ چو شدند که در قرون وسطا نزد مسافران مسلمان و غربی به زیتون ( رجوع کنید به چین * ) مشهور بود. بنابر نظریة دیگری ، خانواده اش در

نیمة دوم دوران حکومت سلسلة سونگ از چامپا ، در آسیای جنوب شرقی ، به چوان ـ چو مهاجرت کردند. بنابر سومین و محتملترین نظریه ، وی در خانواده ای از عربستان جنوبی

زاده شد که در کوانگ ـ چو ( = کانتون ؛ رجوع کنید به خانفو * ) اقامت گزیده بودند.

پو یکی از ثروتمندترین بازرگانان دریایی در استانهای فو ـ کی ین و کانتون بود. در حدود 648/1250، وی به سرپرستی تجارت دریایی در چوان ـ چو منصوب شد و این سمت را برای سی سال حفظ کرد. او در این مقام ، منافع بازرگانی را به انحصار خود درآورد و ثروت بسیاری اندوخت ، لیکن در پایان زمامداری سلسلة سونگ ، به مغولها پناه برد؛ و این کار او (که سببش آن بود که دربار سونگ دارایی شخصی وی را برای تهیة هزینة جنگ با مغولان حیف و میل می کرد) به غلبة سریع مغولان بر سرتاسر چین انجامید. به دنبال استقرار سلسلة مغولی یوان ، پو به عنوان مأمور عالیرتبة رستة پیاده نظام و سواره نظام در دفاع و حمله ، به خدمت گماشته شد؛ سپس معاون مجمع مشورتی مردمی در ایالت کیانگ ـ سی و در 680/ 1281 یکی از دو معاون اجرایی دبیرخانة ایالتی در ایالت فوـ کی ین شد. پس از آن ، در منابع از او کمتر یاد شده است ؛
و بی گمان ، در مکانی که ناشناخته است درگذشته است . در سرتاسر دورة سلسلة یوان ، خانواده اش در مقامهای حکومتی در اوج شهرت بودند.

پووخانواده اش ،مسلمانانی پارساوحامی جوامع اسلامی در فوـ کی ین بودند. آنان برای مرمت دیوار شهر چوان ـ چو کمک مالی ،وبرای قبرستان مسلمانان زمین وقفی هبه کردند. پسر پو هزینة بازسازی مسجد شهر چینگ ـ چین ـ سو راتأمین کرد.چوان ـ چوبه بزرگترین بندرتجاری و مرکز مهم مبلغان مسلمان و سفرکنندگان به چین تبدیل

شد. با وجود این ، در دورة سلسلة مینگ (1368ـ1644 میلادی ) از اهمیت این شهر کاسته شد و حکمرانان مینگ خاندان پو را به علت پیمان شکنی او در حق سلسلة سونگ

از تصدی مناصب دولتی منع کردند. با اینهمه ، یکی از اولاد

پو در دورة سلسلة منچوـ چینگ (1644ـ1911 میلادی ) نویسندة برجسته ای شد. اثر پو سونگ ـ لینگ ، لیائو ـ

چای چیه ـ ای (قصه های عجیب یک کارگاه چهره پردازی ) ویژگیهایی از آسیای مرکزی را دربر دارد و بازتاب بسیاری از سنّتهای اسلامی است .

---

منابع :


(1) Chang Hsiu-min, "Chan-ts'ءng Jءn Chams Yi-ju Chung- kuo Kao" (در مهاجرت مردم چام به چین ) , Hsدeh Yدen , II/7 (1948), 41-59;
(2) Ch'en Mao-jءn, Ch'دan-nan Tsa-chih (مطالب گوناگون دربارة چوآن ـ چوی جنوبی ) , in Pao-yen-chai Mi- ji , vol. x, reprint of Shءng-shih Shang-chai edition, Taipei [n. d.];
(3) Huai Yin-pu, ed, Ts'ung-hsiu Ch'دan-chou Fu-chih (فرهنگ جغرافیائی تجدیدنظر شدة چوآن ـ چو) , repr. of 1870 edition, Tainan 1953;
Kuwabara Jitesuzآ, "On P'u Shou-keng", Memoirs of the Research Department of To ¦ yo ¦





(4) Bunko , II (1928), 1-79, VII (1935), 1-104;
(5) Lo Hsiang-lin, P'u Shou-keng Chuan , Taipei 1955;
(6) Sugimoto Naojiro ¦ , "Bojuku no Kokuseki Mondai" (در باب ملیت پوشو ـ کنگ ) , To ¦ yo ¦ shi Kenkyu , XI/5-6 (1956), 66-76.

/ چانگ ـ کوان لین ( د. اسلام ) /