responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2248

 

بهرامی ، ابوالقاسم ، پزشک و از نخستین همکاران انستیتو پاستور ایران . در 1273 ش در تهران به دنیا آمد. پدرش دکتر میرزاابوالحسن خان ، طبیب مخصوص محمد رحیم خان علاءالدوله ملقب به امیر نظام ، حاکم تهران و وزیر دربار ناصرالدین شاه ، بود (نجم آبادی ، 1354 ش ، ص 225). بهرامی پس از طی تحصیلات اولیه ، نزد پدر به فراگیری پزشکی پرداخت (همان ، ص 226) و در 25سالگی به تدریس در دارالمعلمین مرکزی ، به سرپرستی ابوالحسن خان فروغی پرداخت (رجوع کنید به ایرانشهر ، ج 2، ص 1169؛ نجم آبادی ، 1355 ش ، ص 605ـ606؛ یغمایی ، ص 58). یک سال بعد، در 1299 ش هنگامی که دکتر ژوزف منار ، از سوی امیل رو ، رئیس انستیتو پاستور فرانسه ، برای تأسیس شعبة مؤسسة پاستور به ایران آمد (قدسی ، ص 15)، بهرامی به سبب آشنایی با زبان فرانسه ، همراه چند ایرانی دیگر به همکاری با وی برگزیده شد. او در آن هنگام معلم علوم طبیعی دارالفنون بود، و در مدرسة عالی طب نیز حیوان شناسی تدریس می کرد ( دایرة المعارف فارسی ، ذیل «مدرسه عالی طب »). بهرامی در 1300 ش ، دیپلم پزشکی خود را گرفت (سعادت نوری ، ص 57؛ قدسی ، ص 16) و در 1301 ش برای کارآموزی به پاریس نزد دکتر لوگرو رفت و پس از بازگشت ، بخش ضد هاری را در انستیتو پاستور راه اندازی کرد (قدسی ، ص 17). دکتر منار در 1304 ش به فرانسه بازگشت و تا آمدن رئیس جدید سرپرستی انستیتو پاستور به دکتر بهرامی واگذار شد. در 1312 ش ، دولت به سبب شیوع مالاریا در نوشهر و چالوس ، بهرامی را به آن منطقه اعزام کرد. او در مدت کوتاهی شیوع بیماری را مهار کرد و بیمارستان پنجاه تختخوابی چالوس را راه انداخت . بهرامی همچنین با اجازة دولت ، بیمارستانی را که کمپانی هلندی برای کارمندان خود ساخته بود، در اختیار بهداری نوشهر قرار داد (میرگلو، ص 64ـ65). بهرامی به پیشنهاد دکتر لوگرو، بار دیگر در 1315 ش به سرپرستی انستیتو پاستور انتخاب شد و با موافقت رئیس بهداری و نخست وزیر، از بهداری تنکابن به تهران انتقال یافت (سند ش 1110001 سازمان اسناد ملی ایران ). در 1317 ش ، علی اصغر حکمت ، وزیر کشور، او را رئیس ادارة کل صحیّه (بهداری ) کرد (حکمت ، ص 11). با تأسیس آموزشگاه عالی بهداری برای رفع کمبود پزشک در 1325 ش ، بهرامی تدریس فیزیک را در این آموزشگاه بر عهده گرفت و به درجة دانشیاری دانشگاه تهران رسید (نفیسی ، ص 99). او در اواخر عمر در بیمارستان «رضانور» تهران طبابت می کرد ( سالنامة دنیا ، سال 4 ، ص 147)، و در 1329 ش در 56 سالگی ، به سبب بیماری کبد درگذشت و در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد (مشار، ج 1، ص 231). کتاب تجزیة ادرار او را دانشگاه تهران در 1335 ش منتشر کرده است (همانجا). همچنین از وی چندین مقاله در زمینة پزشکی به چاپ رسیده است ( سالنامة دنیا ، سال 6، ص 85، سال 7، ص 174ـ176).


منابع :
(1) ایرانشهر ، تهران : کمیسیون ملی یونسکو در ایران ، 1342ـ 1343 ش ؛
(2) علی اصغر حکمت ، «یکسال در وزارت کشور»، قسمت 1، خاطرات وحید ، ش 33ـ34 (15تیر ـ 15 شهریور 1353)؛
(3) دایرة المعارف فارسی ، به سرپرستی غلامحسین مصاحب ، تهران 1345ـ1374 ش ؛
(4) سالنامة دنیا ، سال 4 (1327 ش )، سال 6 (1329 ش )، سال 7 (1330 ش )؛
(5) ابراهیم سعادت نوری ، تاریخ پیشرفتهای پزشکی در هفتاد سال اخیر ، ( بی جا ) 1370 ش ؛
(6) مهدی قدسی ، تاریخچة خدمات پنجاه ساله انستیتو پاستور ایران ، تهران 1350 ش ؛
(7) خانبابامشار، مؤلفین کتب چاپی فارسی و عربی ، تهران 1340ـ 1344 ش ؛
(8) میرگلو، «اوامر رضا شاه کبیر در نوسازی نوشهر»، خاطرات وحید ، دورة 10، ش 8 (15 خرداد ـ 15 تیر 1351)؛
(9) محمود نجم آبادی ، «استادم عباس اقبال »، راهنمای کتاب ، سال 19، ش 7ـ10 (مهرـ دی 1355)؛
همو، «طب دارالفنون و کتب درسی آن »، در امیرکبیر و دارالفنون : مجموعة خطابه های ایراد شده در کتابخانة مرکزی و

(10) مرکز اسناد دانشگاه تهران ، چاپ قدرت الله روشنی زغفرانلو، تهران 1354 ش ؛
(11) ابوتراب نفیسی ، «آموزشگاه عالی بهداری »، وحید ، دورة 13، ش 1 (فروردین 1354)؛
(12) حبیب یغمایی ، «یادی از مجلس و نامة مینوی »، راهنمای کتاب ، سال 20، ش 1ـ2 (فروردین ـ اردیبهشت 1356).

/ مهین فهیمی /



نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2248
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست