responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 1994

 

بِنی مِلاّ ل ، شهری در مراکش (مغرب ). سابقاً قَصبة بِنی ملال (به مناسبت نام قبیله ای که در اطراف آن زندگی می کرد) و گاهی قصبة بنی کُش خوانده می شد. این شهر تقریباً در فاصلة مساوی از دارالبیضاء (کازابلانکا) و مراکش و فاس ، بر روی یکی از شیبهای دیر ( جلگه های کوههای اطلس متوسط ) ، در ارتفاع 620 متری از سطح دریا، در ناحیة کوهپایه ای بین اطلس میانی و جلگة تاریخی تادْلا * واقع شده و مرکز رسمی این جلگه است .

شهر در اطراف قلعه یا قصبه ای گسترده است که در حدود 1099 به فرمان مولای اسماعیل ساخته شده و در قرن سیزدهم به دستور مولای سلیمان و پس از آن بار دیگر تجدید بنا شده است . چشمة اسردون در جنوب شهر این گمان را پیش می آورد که بنی ملال ، مانند مراکز دیگر دیر، از قبیل آغْمات * و دَمْنات * ، قدمت بسیار داشته باشد، ولی تاکنون اثری از زندگی قبل از تاریخ در آنجا کشف نشده است . بعید نیست که بنی ملال همان حِصنِ دَیی یا پایتخت کوچکی باشد که یحیی بن ادریس در قرن سوم از قلمرو پادشاهی پدرش به ارث برد و جغرافی دانان مسلمان از آن به عنوان قلعه و مرکز بازار مهمی یاد می کنند. بنی ملال در 534 یا 535 به تصرف موحدون در آمد.

جمعیت شهر، رشد سریعی داشته است ؛ در 1337/1918 به 000 ، 3 تن و در 1339 ش / 1960 به 000 ، 60 تن رسیده بود. از 1331 ش / 1952 تا 1339 ش / 1960، رشد جمعیت 81% بوده که علت آن اهمیت اداری کنونی شهر، توسعة کشاورزی جلگة رسوبی بزرگ تادلا، تأسیسات دریاچة سد و پیشرفتهای سی سال اخیر در زمینة آبیاری است . در 1982 جمعیت آن 003 ، 95 تن بوده است ( > دایرة المعارف ورلد بوک < ، ج 13، ص 613). همچنین اهمیت بنی ملال ، به علت نقش آن به عنوان مرکز بازار مهمی برای تأمین نیازمندیهای قبایلِ بربر دره های اطلس میانی و نیز اطلس کبیر مرکزی (مخصوصاً وادی تَدْغَت ) افزایش یافته است . هفته ای یک بار، بازار بسیار فعالی در مرکز شهر تشکیل می شود که در آن بالاپوشهای عجیب جاجیمی (حَنْبَل ) به فروش می رسد.

باغهای سرسبز و زیتون زارهای غنی و تاکستانها و باغهای مرکبات و انار تا دیوارة کوه ، که آب فراوان و گوارا از شش چشمة آن می جوشد، ادامه دارد. در وسط این واحه زاویة سیدی احمدبن قاسم قرار گرفته که بنای مناره های آن به یوسف بن تاشفین ، امیر بزرگ مُرابِطون ، منسوب است (به اغلب احتمال مناره ها از آثار نوة او تاشفین است که قبل از مرگ خود در راه اُرانیه از بنی ملال گذشته بود). شهر بنی ملال امروزه به صورت مرکزی برای جهانگردانِ کوهنورد در آمده است .


منابع :
(1) ح . عود، جغرافیة المدن المغربیة ، رباط 1964، فهرست ؛


(2) ـ Abd Alla ¦ h ibn ـ Abd al- ـ Aziz Bakr ¦ â , Description de l'Afrique Septentrionale , ed. and tr. de Slane, Algiers 1913, index;
(3) J. Pourtauborde, L'office de l'irrigation aux Beni Amir-Beni Moussa, in Encyclopإdie d'Outre-Mer , Paris (June 1954), document no. 28;
(4) P. Ricard, Guide Bleu , Maroc 1950, index;
(5) H. Terrasse, Histoire du Maroc , Casablanca 1949, index;
(6) The World book encyclopedia , London 1995.

/ دوردن ( د. اسلام ، چاپ دوم . تکمله ) /



نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 1994
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست