responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 1770

 

بُلّهی شاه (یا میر بُهلی شاه یا میان بُلَّه شاه ) ، صوفی و شاعر پنجابی زبان سدة یازدهم . نام اصلی او سید محمد عبدالله شاه بود. در زمان حکومت اورنگ زیب (1069ـ 1118) به دنیا آمد، و به نوشتة غلام سرور لاهوری (ج 1، ص 208)، در 1171 درگذشت .

وطن اجدادی بلّهی شاه روستای معروف اُچ گیلانیان ، از توابع بهاولپور * (در پاکستان )، بود و محل تولد او نیز احتمالاً همین روستا بوده است . نَسب وی با چهارده واسطه به شیخ عبدالقادر گیلانی * می رسد (بلهی شاه ، مقدمه ). پدرش ، سخی شاه محمد درویش ، مدتی امام و مدرس مسجد مُلِک وال (از توابع شهرستان ساهی وال ) بود. دربارة تحصیلات بلهی شاه اطلاعی در دست نیست ؛ اما، علاوه بر پدرش ، نام خواجه غلام مرتضی ، از علمای شهر قَصُوْر * ، در زمرة استادان او آمده است (کلیم قادری ، ص 190ـ191). شیخ او در طریقت عنایت شاه قادری شطاری (متوفی 1141) بود. ظاهراً بلهی پس از وفات مرشد خود، به قصور رفت و تا پایان عمر در آنجا زندگی کرد (سرور لاهوری ، همانجا).

از اشعار وی چنین بر می آید که با زبان و ادب عربی و فارسی آشنا بوده است . اشعار پنجابی وی که در بردارندة معارف دینی است رواجی در خور دارد، و معمولاً موضوع اصلی آنها توحید و عشق حقیقی است (کلیم قادری ، ص 191؛ سرور لاهوری ، همانجا).

اشعار بلهی شاه چندین بار تدوین و با عنوانهای مختلف چاپ شده است ، از جمله : قانون عشق ؛ کافی های حضرت بلهی شاه قصوری ؛ کافیان میان بلهی شاه ؛ کلیات بلهی شاه .


منابع :
(1) بلهی شاه ، کلیات بلهی شاه ، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور 1960؛
(2) لاجونتی رام کشن ، پنجابی کی صوفی شاعر ؛
(3) ( غلام سرور لاهوری ، خزینة الاصفیاء ، لکهنو 1290 ) ؛
(4) محمدشفیع ، میربهلی شاه قادری شطّاری قصوری ، در ضمیمة اورینتل کالج میگزین (مه 1939)؛
(5) عبدالغفور، پنجابی زبان اور ادب کی تاریخ ؛
(6) ( محمد دین کلیم قادری ، تذکرة مشائخ قادریه ، لاهور 1406/ 1985 ) ؛
(7) نجم حسین سید، پنجابی شاعری کی اسلوب ؛


(8) C. F. Usborne, Bullah Shah , Lahore 1905.

/ عبدالله ملک ، تلخیص از ( د. اردو ) /



نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 1770
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست