بُطرُس کَرامه ، دولتمرد Ùˆ نویسندة مسیØ‌ÛŒ عرب . در 1188 در Ø‌ِمص متولد شد. مذهب خانوادة کرامه ارتدوکس یونانی بود، اما ÙˆÛŒ به اتفاق پدرش ابراهیم کرامه به مذهب کاتولیکی یونان گروید Ùˆ به همین دلیل ناگزیر به عَکّا مهاجرت کردند Ùˆ بطرس در آنجا به خدمت پاشا علی الاسعد درآمد (1221). در 1226 به لبنان نقل مکان کرد Ùˆ در آنجا آموزگار پسران امیر بشیرالشِهابی Ùˆ رئیس دبیرخانة او شد. پس از خلع بشیر در 1256ØŒ همراه او به مالت Ùˆ سپس به قسطنطنیه رفت Ùˆ در آنجا، به سبب مهارت در زبانهای عربی Ùˆ ترکی ØŒ منشی سلطان Ùˆ مترجم دربار شد. بطرس در 1267 در استانبول درگذشت .

بطرس اشعار بسیاری به زبان عربی سروده است Ú©Ù‡ غالب آنها در دیوانش ØŒ سَجع الØ‌َمامه فی دیوان المعلّم بطرس کرامه ØŒ گردآوری شده است .

زمانی منتقدی مسلمان به یکی از مصنّفات عربی بطرس انتقاد کرده بود Ùˆ ÙˆÛŒ ضمن مقامه ای پر شور پاسخ داد Ú©Ù‡ لازمة تعالی در ادب عرب Ùˆ استادی در زبان عربی مسلمان بودن نیست . این مقامه ØŒ سوای موضوع اصلی اختلاف ØŒ بر مداری کاملاً اسلامی است Ø› نظریات طرفین به صورت منظوم بیان شده ØŒ Ùˆ بطرس نیز از شکلهایی بیانی استفاده کرده است Ú©Ù‡ با معیارهای معمول اسلامی چندان تفاوتی ندارد؛ مثلاً مقامه اش را چنین آغاز Ù…ÛŒ کند: «بسم اللّه الرØ‌من الرØ‌یم . الØ‌مدللّه ربّالعالمین : Ù…'لِک یوم الدین ...»





















دستخط بطرس بن ابراهیم کرامه

منتقدان منصف مسلمان ارزش شعر بطرس را می شناختند، و یکی از آنها، عبدالجلیل البصری (1190ـ1270) است که شعری سرود و در آن ، میان بطرس و بزرگترین مخالف او به داوری پرداخت و به نفع بطرس رأی داد.

منابع : جرجی زیدان ، تراجم مشاهیرالشرق فی القرن التاسع

عشر ، قاهره 1903، ج 2، ص 189ـ192؛ یوسف الیان سرکیس ، معجم



المطبوعات العربیة Ùˆ المعربة ØŒ قاهره 1346/1928ØŒ ج 2ØŒ ستون 1550Ù€ 1551Ø› Ù„ . شیخو، «الا´داب العربیة فی القرن التاسع عشر»، المشرق ØŒ 10 (1907)ØŒ ص 946Ù€948ØŒ 1039Ù€1044Ø› عمررضا Ú©Ø‌اله ØŒ معجم المؤلفین ØŒ بیروت ( تاریخ مقدمه 1376 ) ØŒ ج 3ØŒ ص 47Ù€48Ø›

R.Y.Ebied and M. J. L. Young,"The `Kha  liyyah' ode of But ¤ rus Kara  mah: a nineteenth-century literary dispute", JSS , XXII (1977), 69-80; G. Graf, Geschichte der christlichen arabischen Literatur,  v, 303-305.

/ ر. ی . عبید و م . ج . ل . یانگ ( د. اسلام . ضمیمه ) /