responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 1274

 

بُزُرْج سابور ، طَسّوجی (ناحیه ای ) قدیمی که آثارِ آن در ده فرسخی شمال بغداد در ساحل شرقی رود دجله ، در منطقة سواد (یا دل ایرانشهر: ابن خرداذبه ، ص 5) قرار دارد. به نوشتة ابن خرداذبه ، بزرج سابور یکی از طسّوجهای هفتگانة حوزة استان شاذهُرمُز و جزو آبریز سمت شرقی دجله بوده ، و نُه روستاق و 263 خرمنگاه ، با محصولی حدود 500 ، 2 کُر گندم (925ر2 کیلوگرم ) و 200 ، 2 کُرجو داشته و درآمد پولی آن به 000 ، 300 درهم می رسیده است (ص 6، 12). قدامة بن جعفر (235) بزرج سابور را یکی از هفت طسّوج استان شاذقباد دانسته است . حمزة اصفهانی (ص 47) در نیمة اول قرن چهارم ، نخستین کسی است که بزرج سابور (در متن عربی : بَرزَخ شاپور) را همان شهر عُکبَرا دانسته که شاپور ذوالاکتاف آن را ساخته است . ظاهراً عکبرا یکی از آبادیهای طسّوج بُزرج سابور بوده است . در همان زمان ، مسعودی (ص 38) یکی از دهکده های معروف بزرج سابور را، به نام العَلْث ، در سمت شرقی دجله نام برده است . به نوشتة لسترنج (ص 56) امروز نیز به همان نام در نقشه ها دیده می شود. به نوشتة یاقوت (ج 3، ص 705) بزرج سابور، معرّبِ وزرک شافور است که به سریانی عُکبَرا گفته می شود. نولدکه (ص 31) آن را وزرگ شَه پوهر ذکر کرده است .


منابع :
(1) ابن خرداذبه ، کتاب المسالک والممالک ، چاپ دخویه ، لیدن 1967؛
(2) حمزة بن حسن حمزة اصفهانی ، تاریخ سنی ملوک الارض والانبیاء علیهم الصلاة والسلام ، بیروت ( بی تا. ) ؛
(3) قدامة بن جعفر، کتاب الخراج ، چاپ دخویه ، لیدن 1967؛
(4) گی لسترنج ، جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی ، ترجمة محمود عرفان ، تهران 1364 ش ؛
(5) علی بن حسین مسعودی ، کتاب التنبیه و الاشراف ، چاپ دخویه ، لیدن 1967؛
(6) تئودور نولدکه ، تاریخ ایرانیان و عربها در زمان ساسانیان ، ترجمة عباس زریاب ، تهران ( تاریخ مقدمه 1358 ش ) ؛
یاقوت حموی ، معجم البلدان ، چاپ فردیناند ووستنفلد، لایپزیگ 1866ـ1873، چاپ افست تهران 1965.

/ حسین قرچانلو /



نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 1274
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست