رانده درگاه تو شدم تا مرا از نظر رحمت خود انداختى و از اين هم باكى نداشتم ولى با حلم و بردباريت به من مهلت دادى و تحت پوشش خود قرار دادى و در عقوبتم تعجيل نكردى به طورى كه پنداشتم از من غافل شده‌اى.

علم و غنى و حلم پروردگار

در اين بخش از دعا به امهال و حلم پروردگار،اشاره شده است.يكى از صفات نيكوى پروردگار صفت حلم است.در سوره نساء مى‌فرمايد: وَ اللّٰهُ عَلِيمٌ حَلِيمٌ [1]:

«خداوند دانا و بردبار است»و گاهى صفت حلم همراه با صفت غنى و با غفور آمده است. وَ اللّٰهُ غَنِيٌّ حَلِيمٌ [2]:«خداوند بى‌نياز و شكيبا است.» وَ اللّٰهُ غَفُورٌ حَلِيمٌ [3]:

«خداوند آمرزنده و بردبار است.»

امام حسن عليه السّلام فرمود:«حلم»كظم غيظ و ملك نفس است يعنى مالك بودن و نگهدارى نفس. [4]اين‌گونه معنى براى حلم بيشتر مربوط است به انسانها و در مورد خدا به معنى عدم تعجيل در مجازات خطاكاران و اهل معصيت است.

و اينكه در آيات كريمه حلم خداوند با غنى و علم و غفوريّت،قرين شده براى اين جهت است كه علم وقتى كامل است كه توأم باشد با حلم و گذشت،همان گونه در روايات از حلم به عنوان زينت،ركن و وزير علم ياد شده است. [5] درهرصورت خداوند بى‌نياز و غنى است از اينكه بخواهد معصيت‌كاران را مجازات كند و حلم و آمرزندگيش بر عقوبتش غلبه دارد.

در ابتداى همين دعاى ابو حمزه مى‌خوانيم:«الحمد لله الّذى يحلم عنى حتّى كانّى لا ذنب لى»:(حمد خدائى را كه شكيبائى مى‌كند نسبت به من؛گويى اصلا گناهى ندارم.)

[1].نساء(4)12/.

[2].بقره(2)2/.

[3].مائده(5)101/.

[4].بحار،ج 7،ص 102.

[5].ميزان الحكمة،ج 2،ص 513 و 517.