جبران سرمايه :

مساله 1650- اگر در اول سال سودي به دست نياورد و از سرمايه يا غير از سرمايه خرج كند و قبل از پايان سال سودي به دست آورد، نمي تواند آن را از منافع سال جبران نمايد، بلكه اول سال او وقتي است كه سود به دست مي‌آورد. ولي اگر پس از به دست آوردن سود ضرري به سرمايه وارد شود مي‌تواند آن را از سود جبران كند.

مساله 1651- اگر مقداري از سرمايه مخمس تلف شود و از باقيمانده آن سودي ببرد كه از مخارج ساليانه اش زيادبيايد، بنابراحتياط مقداري را كه از سرمايه تلف شده از منافع برندارد، هر چند جواز آن بعيد نيست .

مساله 1652- اگر غير از سرمايه چيز ديگري از دارايي او از بين برود، نمي تواند از سودي كه به دست مي‌آورد آن چيزرا جبران نمايد، ولي اگر در همان سال در زندگي به آن چيز احتياج داشته باشد مي‌تواند در بين سال از منافع كسب آن را تهيه نمايد.

مساله 1653- كسي كه داراي چند رشته كسب و منبع درآمد مي‌باشد، ظاهرا مي‌تواند پس از به دست آمدن سودهرگونه زياني به سرمايه او وارد شود از سود آن جبران و كسر نمايد، خواه هر رشته از كسب او داراي دخل و خرج جداگانه و صندوق مستقل باشد يا نه، هرچند در صورت اول احتياط آن است كه زيان وارد بر سرمايه يك رشته را ازسود رشته ديگر كسر نكند.

مساله 1654- اگر در اثر به دست آمدن سود خسارتي بر مغازه وارد شود كه نياز به تعمير پيدا كند، ظاهرا مي‌تواندمخارج تعمير را از سود ساليانه كسر نمايد، ولي اگر تعمير براي زيبايي مغازه باشد نمي توان آن را از سود كسر نمود.

مساله 1655- آباد كردن زمينهاي موات چنانچه براي تجارت يا بهره بردن از كشت و زرع آن باشد جزو سرمايه به حساب مي‌آيد، ولي اگر براي تفريح و استراحت شخصي خود و زن و فرزندانش در حد نياز عرفي باشد و قصدتجارت و كسب نداشته باشد جزو سرمايه محسوب نمي شود، و در صورتي كه عرفا خارج از شان او نباشد جزومخارج ساليانه است .

مساله 1656- اگر تاجر يا كاسب [1] و يا كشاورز از درآمد ساليانه اش وسيله نقليه اي بخرد يكي از سه حالت را دارد:

---