قيمت طلا طي اين مدت كه ارزش اسكناس در نوسان بوده ثابت مي‌باشد. يا فرضا با پول مخمس مقداري كالا خريده كه در مغازه مانده و بعدا قيمت آن دو يا سه برابر شده .

جواب : اصل اعتبار پولهاي كاغذي اعم از اسكناس و نوت و دلار و غير آنها به ملاحظه پشتوانه آنها است ولي بعد از آنكه حكومت هر كشوري پولي را در كشور خود رائج كرد خود آن پول در آن كشور معتبر مي‌شود و پشتوانه آن ملحوظ نمي شود و به لحاظ اين دو اعتبار مقابل هم، در موارد سؤال بايد احتياط شود و خمس ارباح به لحاظ اعتبار دوم پرداخت شود كما اينكه درباره ديون و مهريه ها نيز در صورت حصول تفاوت معتد به بنابر احتياط واجب بايد طرفين، نسبت به مقدار تفاوت با مصالحه، رضايت همديگر را تحصيل نمايند.

سؤال 226 نظير سؤال فوق كسر نمودن سرمايه سال قبل از موجودي سال فعلي است كه مي‌گويند مثلا اگر در سال گذشته صد هزار تومان سرمايه بوده و خمس آن را داده بايد همان صد هزار تومان را از مجموع موجودي سال بعد كسر كند و بعد يك پنجم موجودي را در پايان سال بعد به عنوان خمس بدهد در صورتي كه ارزش صد هزار تومان امسال از صد هزار تومان سال گذشته كمتر شده ولي اگر با طلا حساب كنيم تفاوتي پيدا نكرده يعني معادل موجودي را شخص اگر با طلا حساب بكند فرقي نكرده ؟

جواب : جواب اين سؤال از جواب سؤال قبلي روشن مي‌شود.

محاسبه خمس

سؤال 227 در رابطه با مسائل مالي كه مربوط به زمان مرجع متوفي مي‌باشد براي تصفيه حساب بايد طبق فتواي مرجع متوفي عمل نمود يا مرجع فعلي يا مخير است ؟

جواب : اگر مرجع تقليد فعلي اجازه باقي ماندن بدهد مي‌توانيد طبق فتواي مرجع سابق حساب كنيد والا بايد طبق فتواي مرجع تقليد فعلي حساب نماييد.

سؤال 228 در رساله هاي عمليه ملاحظه مي‌شود كه انسان در موقع حساب سال، مطالبات وصول نشده و همچنين بدهكاريهاي موعد نرسيده را نبايد حساب كند حال از نظر محاسبه بدهكاري و بستانكاري كاسب يا تاجر كه هميشه اوقات هم مطالبات دارد و