سؤال 994 در مورد ديه قتل كه چند چيز را ذكر كرده اند با توجه به اينكه اختلاف قيمت فاحش دارند آيا اختيار انتخاب با خود قاتل است و يا با اولياء مقتول كه اگر قاتل خواسته باشد كمترين را بدهد اولياء دم مي‌توانند رد كرده بگويند ما رضايت نمي دهيم مگر به فلان مقدار؟

جواب : در انتخاب هر يك از آنها اختيار با ديه دهنده مي‌باشد ولي قيمت نياز به توافق طرفين دارد و همچنين پرداخت ديه در قتل عمدي نياز به توافق دارد.

سؤال 995 روايات و كلمات فقها در ديه نقص اعضاء و از بين بردن منافع به طور اطلاق وارد شده است، مثلا فرموده اند قطع يد واحده نصف ديه كامله را دارد و وارد نمودن جرح به درون بدن، ثلث ديه را دارد، علي فرض موضوعيت دينار و شتر در جرح در اطلاقات چه بايد كرد آيا جاني در انتخاب ديه مخير است يا فقط ارزش دينار را بايد بپردازد؟ (دادگستري آذربايجان غربي)

جواب : جاني در انتخاب يكي از آن شش چيز مخير است .

تعيين ديه با قرعه

سؤال 996 چند نفر به شخصي هجوم مي‌آورند و هر كدام جرحي را بر وي وارد مي‌نمايند جراحتهاي وارده كما و كيفا مختلف مي‌باشد بعضي قابل قصاص و بعضي قابل قصاص نمي باشد و نيز بعضي بر اندام وارد شده و بعضي برسر و صورت و نيز بعضي به صورت داميه و بعضي ديگر به صورت هاشمه و غيره مي‌باشد اين مطلب مسلم است كه هر يك از مهاجمين به طور مستقل جرحي را وارد نموده ليكن معلوم نيست كدام جرح از كدام مهاجم صادر شده و خود مجروح نيز در اين زمينه ادعايي ندارد مرقوم فرماييد حكم شرعي مسأله چيست و فصل نزاع به چه صورتي به عمل آيد؟

جواب : در مفروض سؤال ديه جروح غير قابل قصاص با قرعه تعيين مي‌شود و قاضي شرع نسبت به جروح قابل قصاص، جارحين [1] معلوم بالاجمال را وارد مي‌كند كه ديه آن جروح را با توافق بين خودشان بپردازند.

---