3 - حق به طور معمول و غالب قابل گذشت و چشم پوشي است، در حالي كه تكليف اين گونه نيست .

4 - معمولا حق مستلزم و منشاء تكليف بر ديگري است ; يعني هر كس واجد حقي بر ديگري شد، بر عهده ديگري تكليف خاصي پديد مي‌آيد. ولي موارد تكليف اصولا اين گونه نيستند; جز موارد خاصي .

5 - موارد حق معمولا طرفيني مي‌باشد. به عبارت ديگر هر كس نسبت به ديگري واجد حقي شود، متقابلا او نيز بر اين شخص حقي پيدا خواهد كرد; جز در مورد خداوند كه نسبت به بندگانش حقوقي دارد ولي در مقابل، مكلف به انجام كاري نيست ; هرچند خداوند بنابر فضل بي پايان خود، رحمت بر بندگان را بر خويش واجب گردانيده است .[1]

ابواب فقه

فقه به دليل اين كه در تمام عرصه هاي زندگي گستردگي دارد، فقها آن را در دسته هاي مختلفي قرار داده اند.

در اين نوشته بر اساس اهميتي كه بعضي از موضوعات پيدا كرده و عنايت خاصي به آنها وجود دارد، ابواب فقه را به اين شرح تقسيم كرده ايم : عبادات، خانواده، اقتصاد و سياست .

---