نام کتاب : اسلام دين فطرت نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 309
علم اخلاق
علم اخلاق دانش و شناخت صفات مهلكه و منجيه انسان است . همچنين
چگونگي موصوف شدن و متخلق گرديدن انسان است به صفات نجات بخش،
و رها شدن از صفات هلاك كننده است .[1] علم اخلاق ميآموزد كه نفس انساني
چگونه خلقي تحصيل كند كه همه احوال و افعال كه با اراده از او صادر ميشود، زيبا
و پسنديده بشود.[2] نفس انسان داراي غرائز و تمايلات و خواسته هاي گوناگون
است، و علم اخلاق براي اصلاح و تعديل تمايلات و خواسته هاي دروني انسان
است . منشاء اعمال و رفتار انسانها ملكات و روحيات دروني پاك يا ناپاك انسان
است و شناخت اين ملكات مربوط به علم اخلاق است . علم اخلاق به انسان ياد
ميدهد كه چگونه اخلاق ناپسند را از خود دور كند و ملكات خوب را به دست
آورد. علم اخلاق علم اصلاح انسان و به كمال رساندن استعدادهايي است كه در
انسان وجود دارد. از امام موسي كاظم (ع) نقل شده است : "الزم العلم لك، ما دلك
علي صلاح قلبك و اظهر لك فساده"[3] "لازمترين دانش ها دانشي است كه تو را به
پاكسازي دل رهنمون كند و تباهي و فساد آن را بر تو آشكار سازد." اخلاق علم
به خوبي ها و بدي ها و داشتن صفات نيك است، و افزون بر اين داشتن رفتار
مناسب و برخاسته از سرشت نيكو است .
[1] نراقي، ملامهدي، جامع السعادات، ج 1، ص 9 و 10) .
[2] طوسي، خواجه نصيرالدين، اخلاق ناصري، ص 48 .
[3] مجلسي، بحارالانوار، ج 1، ص 220، حديث 54 .
نام کتاب : اسلام دين فطرت نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 309