اعم مي‌باشد. كلمه "مدحته" لغتا براي نوع فعل است، يعني نوع مدح و ستايش خدا كه در شأن اوست .

معناي اختصاص حمد به خداوند

در عبارت "الحمد لله" دو احتمال وجود دارد: يكي اين كه منظور اين باشد كه شما براي غير خدا نبايد ستايش كنيد; چون ستايش شما براي چيست ؟ مسلما براي كمال است و هر موجودي هر كمالي دارد از خداست، پس ستايشهايي كه براي غير خدا انجام مي‌شود بيجاست . مثلا اگر شما كسي را براي علمش ستايش مي‌كنيد، علم مال او نيست بلكه او آن را از طرف خدا به دست آورده است ; پس هيچ كس هيچ كمالي ندارد كه از خودش باشد، همه از خداست و ستايش براي او بايد واقع شود. بنابر اين احتمال، اين جمله جنبه تكليف و انشاء دارد; يعني در مقام تكليف، شما براي غير خدا نبايد ستايش كنيد، و به شما تكليف مي‌كند كه ستايش بايد فقط براي خدا باشد، زيرا در برابر هر كمالي كه شما ستايش كنيد در حقيقت از خداست .

احتمال دوم اين كه جنبه تكليف و انشاء نيست، بلكه خبر است و مي‌خواهد بگويد: واقع مطلب اين است كه هر كس هر ستايشي مي‌كند اين ستايش به خدا برمي گردد، حتي كسي كه بت پرستي مي‌كند و بت را ستايش مي‌كند به خاطر اين است كه فكر مي‌كند آن بت داراي كمال است . پس هر ستايشي با هر منظوري واقع شود در حقيقت اين ستايش در برابر كمال است، و كمال مخصوص به خداست و به خدا منتهي مي‌شود، منتها گناه بت پرست اين است كه خدا را تشخيص نداده است . پس با توجه به اين كه "ل" در "لله" براي اختصاص است معناي جمله اين است كه هر ستايشي از هر كس و از هر چيزي انجام شود حقيقت آن به خدا برمي گردد.