و آخرت خويش را تباه گردانم؟[1]

آغاز حيات سياسى مختار

زندگى پر ماجراى سياسى- اجتماعى مختار از سال 37 آغاز گرديد.

در اين سال بود كه عمويش «سعد بن مسعود» كه فرماندار مدائن بود، او را به جانشينى خويش برگزيد و وى تا سال چهلم از هجرت در آنجا بود.

در عصر گسترش سلطه سياه اموى بر عراق و كشتار و زندان دوستداران آزاديخواه و اصلاح طلب خاندان رسالت، وى در كوفه بود و «زياد»، جلّاد خون آشام اموى از او خواست تا بر ضدّ «حجر بن عدى» و ياران روشنفكر و مبارز و فداكار و پرواپيشه‌اش گواهى دهد و در پرونده سازى دستگاه فريب و انسان ستيز معاويه بر ضدّ آنان شركت جويد، امّا او نپذيرفت و به گونه‌اى هوشمندانه و ظريف خود را از آن مخمصه كنار كشيد و امضاء نكرد.

با مرگ دجّال اموى و دعوت مردم كوفه از حسين 7، او نيز از طرفداران پرشور خاندان رسالت بود؛ به گونه‌اى كه سفير انديشمند سالار شايستگان پس از ورود به كوفه در خانه او فرود آمد و تا روزى كه بر اساس مصالح و شرايط به خانه «هانى» رفت، سراى او اقامتگاه مسلم بود؛ و خود نيز ضمن دعوت مردم به بيعت با مسلم، و تشويق و تحريص آنان به پيوستن به دوستداران خاندان رسالت، با نماينده حسين 7 دست بيعت داد و بر آن بود تا در همه مراحل و شرايط، با همه وجود او را يارى كند.

مختار در قيام مسلم از پرچمداران ياران او بود و هنگامى كه از دستگيرى «هانى» بوسيله «عبيد» آگاه شد، پيش از آنكه «مسلم» فرمان قيام دهد و بى‌آنكه ياران‌

[1]- برخى از مورّخان برآنند كه پيشنهاد دهنده، خود مختار بود و او افزون بر تأييد ترور ناموفّق حضرت مجتبى بوسيله بقاياى گمراه و خشونت كيش خوارج، هنگامى كه آن حضرت در مدائن و در خانه عموى وى فرود آمد، نامبرده عمويش را وسوسه كرد كه امام مجتبى را در همان حال به معاويه تسليم كنند و حكومت كوفه را بگيرند. به همين جهت هم برخى از دوستداران خاندان رسالت به او خوشبين نبودند و او را دشنام مى‌دادند.