كند و داعى به سخط خدا باشد. و مالى كه عمّال تو جمع مى‌كنند و انفاقى كه مى‌كنند، به آن عالم باش. چيزى از حرام جمع مكن و به طريق اسراف صرف مكن.

و بسيار كن مجالست با علما و مشاورت و مخالطت با ايشان. و بوده باشد هواى تو و ميل طبع تو در اتباع سنن و اقامت آن و اختيار مكارم و معالى امور. و بوده باشد گراميتر همنشينان و مخصوصان تو كسى كه اگر در تو عيبى بيند، هيبت تو او را منع نكند از آنكه اعلام كند تو را از آن عيب در آشكار و پنهان، و اظهار كند به تو هرچيزى را كه در آن نقصى باشد كه جماعت چنين ناصحترين دوستان و اعوان تواند.

و نظر كن و مقرّرساز از جهت عمّال [194 آ] و نويسندگان از جهت هريك وقتى در هرروز كه در آن وقت نزد تو آيند با نوشته‌ها و مؤامرات و آنچه نزد ايشان است از حوايج و مطالب عمّال و امور نواحى و رعايا؛ و در آن حال كه اين امور را بر تو عرض مى‌كنند و ايراد مى‌نمايند، فارغ‌ساز گوش و چشم و فهم و عقل خود را، و مكرّر در آن نظر كن و تدبّر و تفكّر به‌جاى آر. هرچه موافق حقّ و حزم بوده باشد، امضا كن و در آن با خداى استخاره كن و هرچه مخالف آن باشد، صرف كن به تثبّت و توقّف و سؤال و تفتيش.

و منّت مگذار بر رعيّت خود و نه بر ديگرى به احسانى كه به ايشان كنى، و در مپذير از هيچ‌يك از ايشان، الّا وفا و استقامت و عون در امور مخدوم و ولىّ‌نعمت. و معروف و احسان را به ازاى اين به عمل آور، و اين مكتوب را نيك بفهم و در آن بسيار نظر كن و به آن عمل كن، و در جميع امور از خداى عز و جلّ طلب يارى كن و استخاره كن. به درستى كه خداى عز و جلّ با صلاح و اهل صلاح است. و بگردان عظيمترين سيرت خود و افضل رعيّت خود آنچه باعث رضاى خدا باشد و باعث نظام دين گردد و باعث عزّت و تمكين اهل دين شود و جهت ملّت عدل و صلاح باشد.[1]

[1] - بوسورث در مقاله‌اى رساله طاهر را تفسير كرده است. نك:

C. E. Bosworth,» An early arabic mirror for princes: Tahir dhu L'Yaminin's epistle to his son Abdollah) 602/ 128(«, JNES XXIX 0791, P. 52- 14.

به نقل از: خواجه نظام الملك، ص 83، پانوشت شماره 13.