گردانيده و رزق فراخ ساخته.» گفت: «چنين است كه گفتى. ليكن من فكر كردم كه در بنى اميّه عمر بن عبد العزيز بود. مرا غيرت شد كه در خلفاى بنى هاشم مثل او كسى نباشد. پس، اين طريقه پيش گرفتم.»

و نقل است كه او را سبدى بود. در آن چند صوفى و كسائى كه در شب مى‌پوشيد و در آن نماز مى‌كرد و مى‌گفت: «شرم نكنند بنى العبّاس كه در ميان ايشان چون عمر بن عبد العزيز كسى باشد.»

و آنچه سابقا ذكر نموديم كه بر امام لازم است كه هرگاه متصدّى امر سلطنت باشد، مأكول و ملبوس او چون فقيران و درويشان باشد، فايده و حكمت در آن، آن است كه پادشاه هرگاه قناعت كند و مؤنت خود را به قليلى بگذراند، چون درويشان و محتاجان به او نظر كنند، دل‌شكسته نخواهند بود و ساير رعايا و لشكريان به حكم «النّاس على دين ملوكهم»[1] اقتدا به اين طريقه خواهند نمود. و چون زينتها و تكلّفات در مأكول و ملبوس و مفروش و مسكن و مركوب كم شود و مؤنتها آسان گردد، خرجها بر مردم سبك مى‌شود و باعث معمورى ملك و رعيّت و لشكر مى‌گردد؛ چه هرگاه مردم شيوه قناعت پيش گيرند و از سر زياديتهاى كم‌فايده بگذرند، همه‌كس توانگر خواهند بود. چنانكه حضرت امير المؤمنين- صلوات اللّه عليه- فرموده كه، «خفة المؤنة احد اليسارين.»[2] يعنى: «سبكى ضروريات و حاجات يكى از دو توانگرى است.» هرگاه حاجات و ضروريّات به آسانى برآيد، مردم از تعب بسيار در تحصيل معاش خلاص شوند و راحت يابند و به سبب كوشش در تحصيل حرام به معصيت نيفتند و اين معنى سبب خصب و ارزانى و فراخى شود؛ چه هرگاه حاجات و ضروريّات بسيار باشد، كاركنان و صناعان بسيار بايد و در آن حال اجرت كارها بسيار شود. مثلا، هرگاه مردم منازل سيار جهت سكنى خواهند و به قدر ضرورت اكتفا نكنند، بنا و عمله بسيار در كار باشد. پس، اجرت كار ايشان زياد شود و مفضى به آن شود كه اجرت صناعان و كارها كه در تحصيل اجناس مأكولات ضرور است گران شود و بالضّروره گرانى اجناس مأكولات و غيرها لازم آيد. و چون گرانى بسيار شود، بعضى مردم متفرّق شوند و جلاى وطن كنند و رعايا شكسته‌

[1] - كشف الغمه، ج 2، ص 21.

[2] - مأخذ يافت نشد.