نحو معاشرت همسايه‌ها و اهل محلّه چيزى قبيح از وى ظاهر نشود يا آن كه درميان خلق مشهور به اجتناب قبايح باشد و ظاهراً كه شهادت دو عادل به عدالت او نيز كافى باشد

و آنچه از روايت معتبره مذكوره درمادّه عدالتى كه موجب قبول شهادت باشد مفهوم مى‌كردد آن است كه ترك نماز جماعت بى عذر قادح عدالت و موجب عدم قبول شهادت است. و عمل به آن دور از صواب نيست درمادّه مذكوره و غير آن و از كلام بعضى عمل به اين و نحو اين، از ترك سنن ديكر معلوم مى‌كردد به شرط دلالت ترك بر تهاون به سنن و اين نيز دور از صواب نيست.

وجمعى ملازمت مروّت را شرط حصول عدالت دانسته اند و ظاهراً عمل به آن نيكوست اكر مراد از مروّت- چنانچه از علامه ; كه از جمله مشترطين است‌[1] ظاهر مى‌شود- چيزى باشد كه ترك آن دلالت سخافت رأى و قلت مبالات و بى باكى كند.

تنبيه‌

ظاهراً دراين مقام شيطان و نفس امّاره را مكيده عظيم هست كه اثرآن اكثر اوقات درمنسوبان به علم و صلاح ظاهر مى‌شود و موجب آن درغالب اوقات عدم فهم عالى صافى يا حبّ دنياست از جمع اموال ووقع در قلوب و طلب راحت و امثال آن نه جهت وصول به قربات و كاه باشد كه حبّ دنيا دخيل نباشد و همين از عدم فهم و عدم اتقان علم به هم رسد و ظاهراً دفع آن فى الجمله كاهى كه حبّ دنيا دخيل باشد بى قناعت تام وحمل نفس بر رياضات نمى‌شود.

واكر موجب، همين عدم فهم باشد ظاهراً علاج كلّى آن به سعى ممكن نباشد و به غير از لطف الهى چيزى رفع آن بالكليّه نمى‌كند و كمان اين است كه اكر به عالمى ربّانى‌

[1]. مختلف الشيعه، علامه حلى، انتشارات دفتر تبليغات اسلامى، ج 8، ص 501.