نام کتاب : اللباب (شرح فارسی بر خلاصه الحساب شيخ بهائى) نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد جلد : 1 صفحه : 166
مىشود.
3- مساحت مثلّث
حادّ الزّوايا: براى تحصيل مساحت اين مثلّث بايد خطّيكه از هركدام از زوايا بر وتر
مقابلش عمود شده است در نصف آن ضرب كنيم.
پس اگر وتر
چهار و عمود دو ذراع باشد مساحتش چهار ذراع مىگردد.
قوله: فقائم
الزّاويه منه: ضمير در «منه» به مثلّث راجع است.
قوله: احد
المحيطين بها: ضمير در «بها» به زاويه راجع است.
قوله: و
منفرجها: ضمير مؤنّث به زاويه عود مىكند.
قوله: المخرج
منها: ضمير در «منها» به زاويه راجع است.
قوله: على
وترها: يعنى وتر زاويه.
قوله: تضرب به:
ضمير در «به» به عمود برمىگردد.
قوله: من
ايّها: ضمير مؤنّث به زاويه برمىگردد.
قوله: على
وترها: ضمير مؤنّث به زاويه عود مىكند.
قوله: كذلك:
يعنى همچون مثلّث منفرج الزّاويه كه يا نصف عمود را در وتر ضرب بايد نمود و يا
بالعكس يعنى نصف وتر را در عمود لازم است ضرب كنيم.
متن: و تعرف
أنّه اىّ الثّلاثة بتربيع اطول أضلاعه فان ساوا الحاصل مربّعى الباقين فهو قائم
الزّاوية او زاد فمنفرجها او نقص فالحادّ.
ترجمه:
طرز تشخيص
اقسام مثلّثها
و دانسته
مىشود كه كداميك از اقسام مثلّث است باينكه اطول اضلاعش مربّع مىكنيم پس اگر
حاصل با مجموع مربّعهاى دو ضلع باقى مساوى بود پس شكل مثلّث قائم الزّاويه بوده و
اگر زائد بر آنها بود منفرجه و در صورتيكه كمتر باشد حادّ الزّاويه مىباشد.
شرح براى اينكه
بدانيم مثلّث رسم شده آيا قائمه است و يا منفرجه و يا حادّه قاعده اينست:
نام کتاب : اللباب (شرح فارسی بر خلاصه الحساب شيخ بهائى) نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد جلد : 1 صفحه : 166