است كه جامع همه اسماء الهى است، جامعيتى كه مبدأ اشياء و اصل آنها باشد و به منزله هسته‌اى باشد براى درختها كه تنه و شاخه‌ها و برگها همه از هسته است، يا همچون شامل بودن جمله اجزائش را مانند لشگر كه شامل فوجها و افرادش است. و اين اسم به اعتبار اول و بلكه به اعتبار دوم نيز بر همه اسماء حكومت دارد و همه اسماء مظهر اويند، و به حسب ذات بر همه مراتب الهيه مقدم است. و اين اسم به تمام حقيقت خود تجلى نمى‌كند مگر براى خودش و براى آن كس از بندگان خدا كه جلب رضايت حق را كرده باشد، و آن بنده مظهر تام او گرديده باشد يعنى صورت حقيقت انسانيت كه صورت همه عوالم است باشد، و اين حقيقت انسانيت است كه در تحت تربيت اين اسم قرار مى‌گيرد. و در تمام نوع انسان كسى كه اين اسم آنچنان كه هست براى او تجلى كرده باشد نيست بجز حقيقت محمديه 6 و اولياء خدا كه در روحانيت با آن حضرت متحدند. و اين است همان غيبى كه مرتضاى از بندگان خدا در اطلاع به آن غيب مستثنى هستند. [1] در روايت كافى است: «به خدا قسم كه محمد 6 از كسانى است كه خداوند از ميان بندگانش از او راضى و خشنود گشته است.»

حقيقت عينيه اسم اعظم‌

و اما اسم اعظم به حسب حقيقت عينيه عبارت است از انسان كامل كه خليفة اللّه در همه عوالم است و او حقيقت محمديه است كه‌

______________________________
[1] اشاره است به آيه شريفه‌ وَ لا يُظْهِرُ عَلى‌ غَيْبِهِ احَداً الاَّ مَنِ ارْتَضى‌ مِنْ رَسُولٍ. «خداوند بر غيبش كسى را آگاه نمى‌كند مگر رسولى را كه جلب رضاى حقّ نموده باشد.»