تأثيرات حكمت شرق بر فلسفه يونان‌

آن‌چه در اين قسمت بيان شد، ذكر چند نمونه، به‌منظور بيان اين مطلب است كه مشابه اين افكاربعدها در يونان يافت مى‌شود؛ اما اين‌كه آيا اين تشابه افكار، دليل بر اقتباس فلاسفه يونانى از حكمت شرق است يا نه، مسلماً جواب كاپلستون، منفى خواهدبود:

همچنين اين فرض نيز بى‌معنى خواهدبود كه اگر تفكر نظرى يونانى مشتمل بر فكرى مشابه فكرى باشد كه در يك فلسفه شرقى ظهور و بروز دارد، پس اين دومى (فلسفه شرقى) لزوماً بايد منبع تاريخى اولى (تفكر يونانى) بوده‌باشد. به‌طور كلى، عقل و هوش انسانى كاملًا قابل و مستعد تغيير تجارب مشابه به نحو مشابه است. خواه ذهن و عقل يونانى باشد يا هنرى، بدون اين‌كه فرض كنيم كه آن مشابهت در عكس‌العمل، دليل بى‌چون و چراى اقتباس باشد.[1]

بنابراين به‌نظ كاپلستون تشابه افكار در فلاسفه اوليه يونان با شرق، تنها به‌دليل تفاسير مشابه است! وى اين حقيقت را كه يونانيان، رياضيات را از مصريان و نجوم را از بابليان ايرانى تعليم گرفته‌اند، نمى‌توانسته انكار كند؛

لذا سعى در كوچك شمردن محتواى علوم آنان كرده‌است.

فلسفه يونانى پيوند نزديكى با رياضيات داشت؛ و اظهار عقيده شده‌است كه يونانيان رياضيات خود را از مصر و علم نجوم خود را از

[1] - تاريخ فلسفه، ص 18.