1- دورى از قرآن اولين عامل انحطاط

شروع انحطاط ملت اسلام پس از برترى، فاصله‌گرفتن از «قرآن مجيد» بود.

كتابى كه جامع‌ترين و بهترين دستورات را براى زندگى مردم آورد و مهمترين سنگر، براى محفوظ ماندن آنان از گناه، و مفاسد و عقب افتادگى‌ها بود.

كتابى كه از مرده‌ترين ملت‌ها، بهترين جامعه را به وجود آورد و سيادت و آقايى آنان را بر تمام جهانيان تضمين كرد[1].

قرآن مجيد به عنوان چراغ روشنگر زندگى، از طرف خداى متعال به انسان عرضه شد و وعده داد: در سايه عمل به آن، انسان به تمام معارف و حقايق عالى دست يابد.

جدايى از اين معدن گرانبها و سرشار و پر سرمايه، اولين عامل عقب‌افتادگى ملت اسلام از زمان‌هاى گذشته شد، و اين عقب ماندگى به تدريج از قرون قبل شروع شد و متأسفانه تا امروز كه توسعه همه جانبه يافته است.

مدت‌ها مى‌گذشت كه جامعه اسلامى از قرآن فاصله گرفته بود، ولى هنوز مسلمين از بركت معنويت اسلام بر سر پا بودند؛ امّا به تدريج از درون آنها حال خمودگى، ركود مادى و معنوى شروع شد و تا امروز كه با ديدگان خود ضررهاى غير قابل جبران را مى‌نگرند، ادامه يافته است.

[1] -« كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتابِ لَكانَ خَيْراً لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَكْثَرُهُمُ الْفاسِقُونَ»[ آل عمران( 3): 110].