در همسردارى چگونه بود؟ سبك پيغمبر در
معاشرت با اصحاب و ياران چگونه بود؟ پيغمبر دشمنان سرسختى هم داشت. سبك و روش
پيغمبر در رفتار با دشمنان چه بود؟ و دهها سبك ديگر در قسمتهاى مختلف ديگر كه
اينها بايد روشن بشود.
سبكهاى مختلف در رفتار
بعضى از رهبران اجتماعى و سياسى، اساساً سبكشان فقط زور است، جز زور
به چيز ديگرى ايمان و اعتقاد ندارد؛ منطقشان اين است: يك گره شاخ از دو ذرع بهتر
است، يعنى غير زور هرچه هست بريز دور، سياستى كه الان آمريكايىها در دنيا عمل
مىكنند و معتقدند مشكلات را فقط با زور مىشود حل كرد، بعضى ديگر در سياست و در
اداره امور بيش از هر چيزى به نيرنگ و فريب اعتماد دارند: سياست انگليس مآبانه،
سياست معاويهاى. آن اولى سياست يزيدى بود. يزيد و معاويه هر دو از نظر هدف يكى
هستند، هر دو شقى و اشقىالاشقياء هستند ولى متد يزيد با متد معاويه فرق مىكند.
متد يزيد زور ولى متد معاويه بيش از هر چيز ديگر نيرنگ، فريب، نفاق و حقهبازى
بود.
متد برخى ممكن است بيشتر اخلاق به معنى واقعى باشد (نه تظاهر به
اخلاق كه باز مىشود همان نيرنگ معاويهاى) صداقت، صفا و صميميت. تفاوت سيره على
7 و سيره معاويه در سياست در همين بود. اكثر مردم زمان، سياست معاويه را ترجيح
مىدادند، مىگفتند سياست يعنى همين