افْضَلُ الْعَقْلِ الْاعْتِبارُ، وَافْضَلُ الْحَزْمِ الْاسْتِظْهارُ، وَاكْبَرُ الْحُمْقِ الْاغْتِرارُ[1].
برترين عقل عبرتگيرى، و بهترين دورانديشى بىگدار به آب نزدن، و بزرگترين حماقت غرور و فريب خوردن از دنياست.
اميرالمؤمنين 7 به بىخبران، و اهل گناه، و ستمگران و زورگويان هشدار مىدهد كه از حوادث گذشته عبرت بگيريد:
انَّ لَكُمْ فِى الْقُرونِ السّالِفَةِ لَعِبْرَةً، ايْنَ الْعَمالِقَةُ وَابْناءُ الْعَمالِقَةِ؟ ايْنَ الْفَراعِنَةُ وَابْناءُ الْفَراعِنَة؟ ايْنَ اصْحابُ مَدائِنِ الرَّسِّ الَّذينَ قَتَلُوا النَّبِيِّينَ، وَاطْفَأُوا سُنَنَ الْمُرْسَلينَ، وَاحْيُوا سُنَنَ الْجَبّارينَ[2]؟!
براى شما در زمانهاى گذشته عبرت وجود دارد، عمالقه و فرزندانشان كجايند؟
فراعنه و اولادشان كجايند؟ مردم شهرهاى رس كه انبيا را كشتند، و چراغ سنن انبيا را خاموش كردند، و روشهاى ستمگران را زنده كردند كجايند و چه شدند؟!
خير
قرآن مجيد و روايات به سلسله امورى كه مثبت و با منفعت و سودمند براى دنيا و آخرت انسان هستند خير اطلاق مىكنند.
خير به زبان قرآن عبارت از ثواب آخرت، رحمت الهى، مال حلال، نماز جمعه، آخرت، ايمان، عمل به موعظه، توبه، تقوى و امثال اين امور است.
از بهترين راههاى اصلاح ظاهر و باطن آراسته شدن به اينگونه حقايق است.
[1] - غرر الحكم: 52، أفضل العقل و كماله، حديث 374؛ تفسير معين: 545.
[2] - نهج البلاغه: 415، خطبهى 181، الوصية بالتقوى؛ بحار الأنوار: 34/ 124، باب 31؛ شرح نهج البلاغه: 10/ 92.