responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : اسرار خاموشان (شرح صحيفه سجاديه) نویسنده : خلجي، محمد تقي    جلد : 1  صفحه : 49

ادَبِ دعا

قدم مَنِه به خرابات، جز به شرط ادَب‌

كه ساكنانِ درش محرمانِ پادشه‌اند.

ادب، در لغت به معناى ظرافت، دانش، هنر، اخلاق نيكو، نگاه داشتنِ اندازه و حَدّ هر چيزى، نيكْ گفتارى، حُسن تناول (خوردن، دست رساندن و گرفتن)، حُسن معاشرت، آزرم، حرمت، موقع‌شناسى و كسى را به ميهمانى خواندن است. ادب با واژه‌هايى چون فرهنگ، سنّت، عادت، آيين و راه و رسم، مترادف است.[1] به معناى مشهور در تداول و گويش عمومى، رسمدانى و شناختن آيينِ هر كار است، چنانكه گفته مى‌شود: «نسنجيده سخن گفتن، نشان بى‌ادبى است» يا «خودنمايى، خلافِ ادب است» و به همين معناست آنجا كه حافظ مى‌گويد:

اگر چه عرضِ هنر، پيش يار بى‌ادبى است‌

زبان خموش، وليكن دهان پُر از عربى است‌

گناه اگر چه نبود اختيارِ ما حافظ

تو در طريقِ ادب باش، گو گناهِ من است.

عزّالدين محمود كاشانى، ادب را چنين تعريف مى‌كند: «لفظ ادب، عبارت است از


[1] - فرهنگنامه ادبى فارسى، دانشنامه ادب فارسى، ج 2، ص 30

نام کتاب : اسرار خاموشان (شرح صحيفه سجاديه) نویسنده : خلجي، محمد تقي    جلد : 1  صفحه : 49
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست