به جمع و اجتماع است. يكى از حكمتهاى آن، اين است كه هر چه افراد، بيشتر باشند، هر يك به سهم خود و نسبت به خصايل نيكويى كه دارند، نظر پروردگار را جلب و دعا را به هدف اجابت نزديك‌تر مى‌كنند. امام صادق 7 فرمود:

«هرگاه امرى پدرم (امام باقر 7) را محزون مى‌كرد، زنان و كودكان را جمع نموده دعا مى‌كرد و آنها آمين مى‌گفتند.»[1]

ج- واسطه قرار دادن اهل‌بيت :‌

گاهى جرم و اشتباه به‌گونه‌اى است كه انسان بايد شخص و يا اشخاص صاحب نفوذ و محترمى را واسطه قرار دهد تا مورد عفو و بخشش قرار گيرد. در دعا نيز چنين است اگر انسان هنگام دعا اولياى مقرب درگاه خدا را واسطه قرار دهد به‌خاطر آنها دعا به اجابت نزديك‌تر مى‌گردد. در ميان امت اسلامى هيچ كس از پيامبر و خاندانش نزد خدا محبوب‌تر نيست. خداوند، خود فرموده است:

«محبوب‌ترين و گرامى‌ترين بندگانم نزد من محمّد و على، حبيب و ولى من هستند، هر كس به وسيله آن دو و خاندان پاكشان از من چيزى بخواهد خواسته‌اش را رد نمى‌كنم.»[2]

رسول اكرم 6 نيز فرمود:

«... إِجْعَلُونى‌ فى‌ أَوَّلِ الدُّعاءِ وَ فى‌ اخِرِهِ وَ وَسَطِهِ»[3]

مرا در اول، وسط و آخر دعا قرار دهيد.

موانع اجابت‌

همان‌طور كه عواملى موجب تسريع در اجابت دعا مى‌شود، عللى نيز مانع اجابت دعا مى‌گردند كه به شرح زير است:

[1] - اصول كافى، ج 2، ص 353

[2] - وسائل الشيعه، ج 4، ص 1142

[3] - همان