نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 500
خ 106،
154، خدايا ما را در گروه و جماعت آن حضرت محشور فرما در حاليكه رسواها، و
برگردندهها و عهد شكنان نيستيم. وَ سِيقَ الَّذِينَ
اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً خ 190، 282 «زمر» گروهها.
مزمار
زمر (بر
وزن عقل) خواندن با «نى» با دميدن در آن،
در لغت
آمده: «زمر الرجل زمرا و زميرا: غنّى بالنفخ فى القصب و غيره»
مزمار:
آلت خواندن «نى» جمع آن مزامير است، مزامير يا زبور داود 7 همان سرودها
و دعاهاى و اخلاقيات او بود كه از طرف خداوند نازل گشته بود، در تورات فعلى كتاب
مزامير داود يكى از كتابهاى تورات است و داراى صد و پنجاه مزبور است و آن فقط
يكبار در «نهج» آمده كه درباره زهد فرموده: «و ان شئت
ثلثت بداوود 7 صاحب المزامير و قارىء اهل الجنة فلقد كان يعمل سفائف
الخوص بيده و يقول لجلسائه ايكّم يكفينى بيعها» خ 160، 23. اگر خواسته باشى
سوّمين سرمشق را به نظر مىآورى كه داود 7 صاحب مزامير و قارى اهل بهشت
است بافتهاى ليف خرما را با دست خود مىبافت و به يارانش مىفرمود: كدام يك اين را
از طرف من مىفروشيد، اين كلام در «خوص» نيز گذشت.
زمّرد
سنگ
قيمتى است كه در معدن طلا يافته مىشود رنگش سبز تند و شفّاف است بهترين آنها را
زبرجد گويند و آن فقط يكدفعه در «نهج» آمده است كه درباره رنگ سنگها فرموده: «بين زمّردة خضراء و ياقوتة حمراء» خ 192، 293.
زمع
سرعت
كردن و بالعكس در دو معناى ضد به كار رود، ازماع نيز به همان معنى است، اين كلمه
دو بار در كلام حضرت آمده است، در مقام نصيحت فرموده: «فازمعوا
عباد الله الرحيل عن هذه الدار المقدور على اهلها الزوال» خ 52، 89 بندگان
خدا سرعت بخشيد به كوچيدن از اين خانهايكه بر اهل آن رفتن و مردن مقدّر شده است
(سرعت بخشيدن با عمل كردن به احكام است).
و نيز
فرموده: «و ازمع الترحال عباد الله الاخيار و باعوا
قليلا من الدنيا لا يبقى بكثير من الآخرة لا يفنى» خ 182، 264، بندگان
نيكوكار خدا به كوچيدن سرعت بخشيده و
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 500