responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 1  صفحه : 266

تكسب با عفت بهتر است از ثروتمندى با ظلم و بدكارى.

حرق

سوزاندن. ثلاثى آن مانند باب افعال و تفعيل متعدى آمده است. شش مورد از آن در «نهج» ديده ميشود درباره سردى فرموده است: «... اوّله يحرق و آخره يورق» حكمت 128، اوّلش مى‌سوزاند و آخرش مى‌روياند، تفصيل آن در «برد» گذشت.

«حريق»

سوزان. در تعريف مالك اشتر فرموده است: اى اهل مصر به سوى شما فرستادم مردى را كه در روزهاى ترس و واهمه نمى‌خوابد و بر كفار از آتش سوزان شديدتر است «اشدّ على الكفّار من حريق النّار» نامه 38، 411. و در خ 183، 267 فرموده: آيا مى‌بينيد يكى از شما ناله مى‌كند از خاريكه در پايش مى‌خلد و از افتادنى كه زخمى‌اش مى‌كند و از ريك سوزانى كه او را مى‌سوزاند «و الرمضاء تحرقه» چطور است حال او كه ميان دو پرده آتش باشد

نعوذ بالله.

حرك

حركت ضدّ سكون، و آن انتقال جسم است از مكانى به مكانى و از حالى به حالى. و آن نوزده بار در «نهج» آمده است، در رابطه با خودش فرموده: «فقمت بالامر حين فشلوا و تطلّعت حين تقبّعوا... كالجبل لا تحرّكه القواصف و لا تزيله العواصف» خ 37، 81، قيام به امر كردم آنگاه كه قوم سست شدند، و آشكار شدم آنگاه كه مخفى شدند... مانند كوه كه طوفانهاى شكننده حركتش نتواند داد و بادهاى سخت از جايش نتواند كند.

حراك

حركت. درباره رحلت خويش فرموده: «و ستعقبون منّى جثّه خلاء ساكنة بعد حراك و صامتة بعد نطوق» خ 149، 207 به زودى از من بر شما خواهد ماند جسدى خالى از روح و آرام بعد از حركت و ساكت بعد از گويا بودن.

حرم

حرام: ممنوع. ضدّ حلال

«حرمه الشى‌ء: منعه منه»

و نيز به معنى ممتنع آيد.

«حرم عليه الشى‌ء: امتنع عليه فعله»

از اين ماده به طور وفور در «نهج» يافته است كه به بعضى اشاره مى‌شود آنحضرت به ابو موسى اشعرى مى‌نويسد: «فانّ الشقّى من حرم نفع ما أوتى من العقل و التجربة» نامه 78، 466.

نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 1  صفحه : 266
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست