responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 1  صفحه : 136

بيست و دو بار در «نهج» آمده است.

بشش

بشاشه: گشاده روئى. اين لفظ فقط يكبار در كلام امام 7 آمده است آنجا كه فرموده: «صدر العاقل صندوق سرّه و البشاشة حبالة الموّدة و الاحتمال قبر العيوب» حكمت 6، سينه عاقل صندوق اسرار اوست (به همه باز نمى‌كند) گشاده‌روئى تور (تور صيادى) دوستى است (با آن مى‌شود محبت مردم را جلب كرد) احتمال (عدم يقين به عيب ديگران) قبر و محل دفن عيوب مردم است.

بصر

(بر وزن شرف) هم به چشم گفته مى‌شود، و هم به حس بينائى و به علم نيز اطلاق مى‌شود، بصيرت بينائى قلب است

راغب در مفردات گويد: بدرك قلب بصيرت و بصر گويند.

ناگفته نماند: بصر از باب علم يعلم و كرم يكرم به معنى علم آيد و از باب افعال به معنى ديدن

در مجمع البيان فرموده: بصر در مقام علم و «ابصر» در مقام ديدن آيد.

درباره دنيا فرموده: «ما اصف عن دار اولها عناء و آخرها فناء... من ابصر بها بصرّته و من أبصر اليها اعمته» خ 82، 106 چه گويم از خانه‌ايكه اولّش رنج و آخرش نابودى است هر كس با آن نگاه كند او را صاحب بصيرت گرداند و هر كس به آن نگاه كند كورش نمايد. باء در «بهاء» براى سبب و وسيله است يعنى كسيكه به وسيله دنيا به دنيا نگاه كند بى‌وفائى آنرا و رفتن گذشتگان و توفيق نيكوكاران و عاقبت ستمگران را مى‌بيند و اين بينش او را با بصيرت مى‌كند ولى آنكه به دنيا نگاه كند و مشغول لذّات آن باشد از هر چيز غافل مى‌ماند و دنيا او را كور مى‌كند درباره حكمين فرموده: «و تركا الحقّ و هما يبصرانه و كان الجور هواهما و الاعوجاج رأيهما» خ 177، 256، «يبصرانه» از باب افعال است يعنى آنها حق را با آنكه مى‌ديدند ترك كردند، خواسته آنها جور و رأيشان كج بود. روز جمل به فرزندش محمد حنفيّه فرمود: «... تد فى الارض قدمك، ارم ببصرك اقصى القوم و غضّ بصرك و اعلم انّ النصر من عند الله سبحانه» خ 11، 55 قدمت را در زمين چنان محكم كن گوئى ميخكوب است، نگاهت را به انتهاء دشمن‌

نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 1  صفحه : 136
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست