آسمان فيض الهى ريزش نمود و پهناى دشت‌ها هر يك به اندازه ظرفيت خود از آن لبريز شده، روان گشتند.[1]

ايشان در ادامه با نقل رواياتى از تابعان، تفاوت اصحاب را يادآور شدند و به اعتراف‌ ذهبى‌ در اين زمينه اشاره و برخى موارد تفاوت دريافت آن‌ها را گوشزد مى‌نمايند.[2] آنگاه با استناد به رواياتى توضيح مى‌دهند كه اين وثاقت به معنى عدم تفاوت نقل احاديث و اختلاف آنان در حديث نيست. وى با استشهاد به ذيل روايتى كه در بالا به نقل از منصور بن حازم‌ آورديم و نيز به استناد روايت ديگرى از كلينى‌ از اميرمؤمنان (ع) توضيح مى‌دهند كه راويان حديث پيامبر چهار دسته‌اند[3] و تنها يك گروه كه منافقانند، احاديث دروغين از پيامبر نقل مى‌كنند، اما سه گروه ديگر، راويان صادق احاديث پيامبرند؛ هر چند در نقص و اتمام مطالب و درك و فهم مراد و مقصود پيامبر متفاوتند.[4]

خلاصه آنكه حضرت آيت‌الله معرفت به عدالت صحابه فاضل و راست‌آيين معتقد هستند و روايات آنان از رسول الله (ص) را حجت مى‌دانند؛ همان‌گونه كه اخبار واحد عادل حجت مى‌باشد.

انتقاد

اين مبنا مورد پسند برخى قرار نگرفت و در مقالات خود حملات شديد اللحن متوجه استاد كردند.

اينان نوشتند: اين كلمات آقاى معرفت، اثبات عصمت صحابه مى‌كند؛ موضوعى كه هيچ صاحب شعورى نگفته است. اين عقيده همان عقيده اهل‌سنت است كه اهل‌بيت را كنار زده و به سوى حجيت معصومانه صحابه تحت عنوان عدالت رفتند. سپس با استناد به روايات ارتداد در منابع عامه و

[1] . ر. ك: التفسير و المفسرون، ج 1، صص 204- 203.

[2] . همان، صص 210- 204.

[3] . همان، صص 215- 214.

[4] . ر. ك: التفسير و المفسرون، ج 1، صص 215- 214؛ و التفسير الاثرى الجامع، ج 1، ص 105؛ به نقل از: كلينى در كافى، ج 1، ص 65، ح 3؛ باب اختلاف الحديث، حديث 1.