7. تبيين نقش حضرت امير (ع) در تاريخ قرآن‌

استاد معرفت بر اين اعتقاد بود كه عموم عالمان اهل‌سنت با كم‌رنگ جلوه دادن نقش حضرت‌ امير (ع) در تاريخ قرآن و تفسير، حق ايشان را در اين جهت ضايع ساخته‌اند. او بر اين نكته تأكيد داشت كه يكى از مهم‌ترين انگيزه‌هاى وى در روى آورى به تحقيقات قرآنى، بازشناساندن نقش امام (ع) در اين زمينه بوده است. از مجموعه مباحثى كه در آثار ايشان آمده، مى‌توان چهار نقش براى حضرت‌ امير (ع) در جهت خدمت به قرآن بر شمرد، بدين شرح:

1. 7. ثبت معارف و آموزه‌هاى تفسيرى و تأويلى پيامبر در زمينه قرآن‌

استاد معرفت به صورت مكرّر اين نكته را متذكر مى‌شود كه امام‌ على‌ (ع) از آغاز طفوليت در دامان پيامبر اكرم (ص) پرورش يافته و از نزديك از خرمن معنويت و علم پيامبر بهره جسته است. بهره‌ورى امام از علوم پيامبر به‌ويژه علم تفسير به گونه‌اى بود كه دانش تفسيرى ايشان فراتر از همه كس و گسترده‌تر از ساير ياران پيامبر بود.[1] با توجه به اين امر چهار نكته قابل اثبات است:

يك. امام‌ على‌ (ع) براى دستيابى به معارف ظاهرى و باطنى قرآن، حرص و ولع بى‌پايانى داشت چنان‌كه خود در اين باره فرمود:

إِنَّ رَبِّي وَهَبَ لِي قَلْباً عَقُولًا وَ لِسَاناً سَئُولًا[2]

ايشان در جايى ديگر خود را بسان بچه شترى دانسته كه هيچ‌گاه از مادر خود فاصله نمى‌گيرد.[3]

دو. امام از حافظه سرشارى برخوردار بود كه با دعاى رسول اكرم (ص) مبنى بر حفظ همه آموخته‌ها به مرحله‌اى از ضبط و ثبت فراتر از حد متداول بهره‌مند شد. به گونه‌اى كه مى‌فرمود:

در پى دعاى پيامبر چنان شد كه كوچك‌ترين مطلب و كلمه از خاطرم‌

[1] . به عنوان نمونه ر. ك: همان، صص 217- 212.

[2] . بحارالانوار، ج 40، ص 178،« باب ان عليا( ع) كان أعلم الناس ...».

[3] . نهج البلاغه، خطبه 192،( خطبه قاصعه).