حكومت مصر گماشته بود، و او همان كسى است كه در روز فتح مكه، پيامبر اكرم صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم خونش را هدر دانست. او از كسانى بود كه براى پيامبر اكرم صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم قرآن مى‌نوشت و چون خداوند از آسمان نازل مى‌فرمود: «أَنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ‌» او مى‌نوشت: «إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ‌». پيامبر اكرم صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم به او مى‌فرمود: اين را ننويس و همان را بنويس كه نازل شده، درست است كه: «إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ‌»، ولى همان را كه به من نازل شده بنويس. ابن ابى سرح همان كسى بود كه به منافقان مى‌گفت: من از پيش خود مانند آنچه او [پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم‌] مى‌آورد مى‌گويم و او تغييرش نمى‌دهد، و از اين رو خدا در باره‌اش اين آيه را نازل فرمود: [243] محمد بن مسلم مى‌گويد: از امام باقر عليه السّلام پيرامون تفسير اين آيه شريفه:

وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَ يَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ‌ ...[1] پرسيدم. حضرت عليه السّلام فرمود:

هنوز تأويل اين آيه نيامده. همانا رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم از سر نيازى كه خود و اصحابش داشتند [و ناگزير بودند با مشركان و منحرفان بسازند] بدانها مهلت داد، و روزى كه تأويل اين آيه برسد اين مهلت از آنها پذيرفته نشود بلكه كشته شوند تا خداى عزّ و جلّ به يگانگى پرستش شود و شركى به جاى نماند.

داستانى از جنگ بدر

[244] معاوية بن عمّار مى‌گويد: از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‌فرمود: اين آيه: يا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِمَنْ فِي أَيْدِيكُمْ مِنَ الْأَسْرى‌ إِنْ يَعْلَمِ اللَّهُ فِي قُلُوبِكُمْ خَيْراً يُؤْتِكُمْ خَيْراً مِمَّا أُخِذَ مِنْكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ‌[2] در باره عباس و عقيل و نوفل نازل شده است، و فرمود: همانا پيامبر اكرم صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم در جنگ بدر نهى فرمود كه مسلمانان كسى از بنى هاشم و نيز ابو البخترى را بكشند و اين چند تن اسير شدند. پيامبر اكرم صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم على عليه السّلام را فرستاد و فرمود: ببين از بنى هاشم چه كسانى در ميان اسيران هستند.

[1]« آنها را بكشيد تا ديگر فتنه‌اى نباشد و همه دين براى خدا باشد»( سوره انفال/ آيه 39).

[2]« اى پيامبر! به اسيرانى كه در دست شما هستند بگو: اگر خدا در دلهايتان نشان ايمان ببيند بهتر از آنچه از شما گرفته‌اند ارزانيتان خواهد داشت»( سوره انفال/ آيه 70).