از نظر اجتماعى و شناخت زيربناى مسائل اجتماعى خيلى زياد است كه آن بحثى دگر دارد. اين توضيحى بود درباره اين آيات و اما بحث امشب.

وعده داده بودم درباره بخش اخير از نخستين آيه مربوط به داستان ابراهيم براى رفقا صحبت كنم. آيه را مجددا مى‌خوانم (آيه 124 از سوره بقره): «و اذ ابتلى ابراهيم ربّه بكلمات فاتمّهن. قال انّى جاعلك للنّاس اماما. قال و من ذريّتى قال لا ينال عهدى الظالمين.» آنگاه كه ابراهيم را خدايش با چند كلمه آزمود و ابراهيم از عهده آنها برآمد و آنها را به انجام رسانيد، خدا به او گفت من تو را پيشواى مردم قرار مى‌دهم. گفت، از نسل من چطور؟ خداوند گفت، عهد و پيمان و سمتى كه من مى‌دهم نصيب ستمگران نمى‌شود. ذيل اين آيه زيربناى بحثى است كه همه شما با آن آشنايى داريد: بحث عصمت. آيه مى‌گويد كه خدا ابراهيم را آزمايش كرد.

نتيجه آزمايش مثبت بود. آن وقت خدا به او فرمود من تو را به سمت پيشوايى مردم منصوب مى‌كنم. پيشواى الهى. ابراهيم گفت، اين از من؛ از نسل من چه؟ پاسخ نه مثبت بود و نه منفى. به جاى پاسخ مثبت و منفى، قانونى اعلام شد: سمتهاى الهى من نصيب ستمگران نمى‌شود. بنابراين، از ذريّه و نسل تو، آنها را كه اهل ستم و انحراف‌اند امام قرار نمى‌دهم، و آنها كه چنين نيستند آنها را امام قرار مى‌دهم. عهد من نصيب ستمگران نمى‌شود. در مقابل ظالم چيست؟ عادل. يعنى عهد و سمت من نصيب عادلها مى‌شود.