پيش گفتار

1. بيان موضوع‌

ولايت فقيه، يكى از عناوين و موضوعات مهم در متون دينى و سياسى است.

اين عنوان در كتاب‌هاى فقهى جايگاه ويژه‌اى دارد و بيانگر وظايف فقهاى شيعه در زمان غيبت حضرت ولىّ عصر عجّل اللّه تعالي فرجه است. مطرح شدن اين بحث به طور جدّى و در سطح وسيع مجامع علمى، اعمّ از حوزوى و غير حوزوى و حتّى سياسى، در زمان اوج انقلاب شكوهمند اسلامى ايران و به ويژه پس از زمانى است كه حضرت امام خمينى قدّس سرّه به صورت عملى حكومتى اسلامى تشكيل داد.

يكى از مباحث مهمّ در اين زمينه، جايگاه اصلى اين بحث است كه ولايت فقيه و حكومت يك دين‌شناس، چه جايگاه علمى‌اى دارد؟ آيا اين بحث فقط عنوانى «فقهى» و بيانگر تكليف فقيه در پذيرش اين منصب و تكليف مردم در اطاعت از فقيه است، يا اين‌كه در «علم كلام» (عقايد) هم مى‌تواند طرح شود؟

به اين معنا كه بيانگر فعلى از افعال، يا صفتى از صفات خدا، و يا استمرار نبوّت و امامت در عرصه حكومت و رهبرى جامعه است.

وظيفه اصلى اين كتاب، تبيين جايگاه ولايت فقيه در علم كلام است و به بررسى مبانى كلامى ولايت فقيه مى‌پردازد؛ بدين معنا كه آيا مى‌توان براى ولايت فقها، جايگاهى در علم كلام تصور كرد؟

تذكر اين نكته ضرورى است كه نگارنده، تاكنون اثر مستقلّى به اين‌روش‌