چيزهايى است كه شما مرد مسلمان و زن مسلمان مخصوصاً جوان مسلمان بايد رويش فكر كنيد، ممكن است من آنقدر فرصت و مجال نداشته باشم كه تك تك اينها را شرح دهم و اگر بخواهم تك تك اينها را طورى شرح بدهم كه مطلب بخوبى و بروشنى بيان شود و آنرا همه بفهمند لازم است كه رو ى هر يك از اينها ساعتها بحث كرد كه متأسفانه وقت من آنقدرها نيست. اينست كه من مطلب را به اختصار مى گويم و دقت در آن و موشكافى در آن را بخود شما و اگذار مى كنم.

حالا مى پردازم به اينكه اولًا يك انسان داراى ولايت چگونه انسانى است؟ ثانياً ما و جامعه و هيأت اجتماعى انسانهايى كه يكجا جمع شده ايم چگونه باشيم تا داراى ولايت باشيم و در چه صورت داراى ولايت نخواهيم بود؟ در چه صورتى يك جامعه، يك جامعه ولى و متولى و موالى، بصورتى كه اسلام دستور داده در مى آيد و در چه صورتى و درچه شرايطى از ولايتى كه اسلام گفته محروم مى ماند.

مسئله سوم اينكه آيا يك انسانى كه داراى ولايت است تكليف خودش با ولايت داشتن شخص خودش تمام شده است و ديگر تكليف ندارد كه جامعه داراى ولايت بسازد؟ و مسئله چهارم اينكه اگر يك آدمى خودش داراى ولايت بود و در يك جامعه محروم از ولايت زندگى مى كرد و احساس تكليفى نمى كرد كه جامعه را داراى ولايت بكند. آيا اين احساس تكليف نكردن، ولايت خود او را هم وخدوش نخواهد كرد؟ و همين كه درفكر نيست كه ديگران را هم داراى ولايت كند، همين به فكر نبودن، ولايت او را ضعيف و مخدوش نكرده است؟ اينها مسائلى است كه بايد بحث كنيم.

حالا من يكى دو تا از آنها را مطرح مى كنم و وقتى كه اين بحث كامل شد خود شما اين معناىِ مترقىِ عالىِ جالبِ خرد پسندِ قرآن فرموده‌