بسيارى را باعث گرديد و هيتلر كه با تكيه به اراده اكثريت ملت آلمان كه او را به عنوان صدر اعظمى انتخاب كرده بودند و به پشتوانه همان حاكميت ارزانى‌شده ا سوى ملت، در رأس قدرت قرارگرفته، اقتدار ملى را در مسير تمايلات و قدرت خواهى‌هاى خويش قرار داد و كشتارهاى ميليونى به راه انداخت.[1] در جهان امروز، حاكميت ملى، يعنى حاكميت اراده «زر و زورمدارانى» كه با حمايت‌هاى برخى شركت‌هاى بزرگ نفتى يا همكارى سازمان‌هاى اطلاعاتى و جاسوسى، آراى اكثريت را پلى را براى توجيه سياست‌هاى ناميمون خويش قرار مى‌دهند.

5. تلقى حاكميت به عنوان اقتدار برتر و به دست حاكمان سپردن آن يا «حاكميت» را در محدوده‌اى خاص و برخاسته از اراده ملى دانستن، نشانه عدم توجه به عنصر مهم حقانيت و مشروعيت در اين مقوله است. حاكميت نيازمند به مبناى مشروعيت است و از اين نظر به صورت‌هاى مشروع و نامشروع جلوه مى‌كند. به عقيده ما در پرتو بحث در اين خصوص، مى‌توان حاكميت اصيل و حقيقى را شناخت و صاحبان آن را معرفى كرد.

3. حاكميت در اسلام و تبيين نظريه مختار

اسلام، هم به حكم هماهنگى با سرشت انسان، كه مايل به «حيات اجتماعى» است و هم به عنوان آيينى جامع و فراگير به موضوع حاكميت يا اقتدار برتر به طور اساسى و تعيين‌كننده در ضمن تعاليم الهى خود پرداخته است؛[2] به نحوى كه مسئله‌

[1] -« اين نكته حتى در مورد ديكتاتورهاى فاشيستى مانند، ايتالياى موسولينى و آلمان هيتلرى صدق مى‌كند كه درآنها كوشش بسيار زيادى در راه تحريك و برانگيختن پشتيبانى توده به سود رژيم، از راه همه‌پرسى‌ها، صف‌آرايى‌ها، راه‌پيمايى‌ها، تظاهرات و مانند آن به عمل آمد. اندرو هيوود، مقدمه نظريه سياسى، ترجمه عبد الرحمن‌عالم، ص 214.

[2] - برخى واژه‌ها كه در متون دينى به نوعى بيان‌گر مفهوم« حاكميت‌اند» عبارتند از:« 1.« حكم» برخى از- كاربردهايش در قرآن دقيقا به معناى« برترين اقتدار سياسى و قانونى» است كه با مشتقاتش 212 بار و به تنهايى 25 مرتبه در قرآن آمده است. 2.« ملك» سوره شصت و هفتم قرآن به همين نام مى‌باشد و كاربرد اين واژه دراولين آيه‌اش به مفهوم حاكميت و فرمان‌روايى است، اين واژه به تنهايى 48 بار و با تركيباتش 27 مرتبه در قرآن‌آمده است كه چهارده مورد آن« ملك» به معناى حاكم و فرمان‌رواى برتر مى‌باشد. 3.« ملكوت» بيان‌گر بالاترين‌اقتدار ممكن مى‌باشد و چون فقط به خدا نسبت داده شده است ظاهرا مى‌تواند بيان‌گر حاكميت مطلقه تكوينى‌باشد در قرآن چهار بار ذكر شده است. 4.« ربّ» ربوبيت داراى سه بعد« الوهيت، حاكميت و مالكيت» مى‌باشد ودر برابر« عبوديت» به كار مى‌رود كه يكى از اهداف اساسى انبيا دعوت مردم به ربوبيت خداست؛ زيرا كه با آن، حاكميت مطلقه الهى جلوه‌گر مى‌شود و حاكميت ديگر طاغوت‌ها باطل مى‌گردد. اين واژه با مشتقاتش 980 مرتبه در قرآن آمده است. 5. ولايت بيان‌گر اقتدار برتر و صاحب اختيار بودن مى‌باشد؛ چه هر حاكم و سرپرستى‌را كه به كسى يا چيزى اقتدار و سلطه دارد؛ ولىّ، اولى و مولى گويند.» ر. ك: امام سيد محمد باقر صدر، انديشه‌سياسى شهيد رابع، ص 156.