4. ويژگى خاستگاه و منشأ ثبوت مشروعيت در حكومت علوى، امرى است كه از ديرباز مورد توجه نخله‌هاى فكرى بوده و تبيين‌هاى متفاوتى از آن ارائه شده است و در اين ميان، گروهى به اين نظر متمايل شده‌اند كه منشأ ثبوتى حقانيت در حكومت امام عليه السّلام، بيعت توده مردم و رأى اهل حلّ و عقد بوده است، و ظهور برخى كلمات امام عليه السّلام، نظير: دعونى و التمسوا غيرى ... و إن تركتمونى فأنا كأحدكم؛ لعلّى أسمعكم و أطوعكم لمن ولّيتموه أمركم. إنما الشورى للمهاجرين و الأنصار. فإن إجتمعوا على رجل و سمّوه إماما كان ذلك لله رضيّ أما والذى فلق الحبة و برأ النسمة، لولا حضور الحاضر و قيام الحجة بوجود الناصر ... لألقيت حبلها على غاربها. و بستطم يدى و كففتها و مددتموها فقبضتها على تداكّ الإبل الهيم على حياضها ... أيّها الناس عن ملأ و أذن؛ إنّ هذا أمركم ليس لأحد فيه إلّا من أمرّتم ... در تأييد ادعاى خاستگاه مردمى حكومت علوى و احراز در تأييد ادعاى خاستگاه مردمى حكومت علوى و احراز حقانيت از بيعت انبوه مردم است.

5. اما بررسى اين جملات و نيز با توجه به اين‌كه در بخش نخست به وضوح ثابت شد كه هر حاكميتى صرفا با استناد به حاكميت بالذات خداوند حائز حقانيت مى‌شود، روشن مى‌كند كه فرمايشات امام عليه السّلام ناظر به تثبيت نقش محورى مردم در تحقق و استقرار حاكميت است؛ نه بيان صبغه مشروعيت‌بخشى پذيرش مردم، و ثبوت حقانيت حاكميت در پرتو بيعت انبوه مردم.

6. آن امام همام عليه السّلام براى تثبيت اين‌كه حقانيت و مشروعيت حاكميت صرفا در اذن الهى متجلى است و پذيرش مردم در اين مورد نقشى ندارد، از همان ساعات ابتدايى انحراف خلافت و رهبرى امّت اسلامى، با بيانات و اقدام‌هاى روشن‌گرايانه خويش، درصدد تبيين منشأ وحيانى حاكميت خويش، و دفاع از حقانيت ثابت‌شده آن به واسطه تنصيصات مسلّم رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و اعلام غاصبانه و ناحق بودن خلافت ديگران بودند و علت تحمل و سكوت خود، در برابر چنين روندى را، حفظ مصلحت اسلام و جلوگيرى از كشتار و خون‌ريزى در جامعه نوپاى اسلامى معرفى‌