ايمان از آن ياد مى‌كند با هدف عشق، اميد، گرمى و تعيين هدف به انسان خدمت مى‌كند (مطهرى، 1378، ص 23). براين اساس، اصالت عينيت وذهنيت به عنوان يكى ديگر از عناصر پارادايم دينى (اسلامى) در طراحى مدل مردم‌سالارى دينى قابل تعمق است.

يكى از عناصر پارادايمى دموكراسى غربى كه ملحوظ در پارادايم اثباتى است، اصالت آزادى از ارزش(Value -Free) در تحليل رويدادهاى انسانى است. اين اصالت قوياً به عنوان يك اصل اخلاقى به محققين سفارش مى‌شود تا از هرگونه مشاركت فردى مبتنى به ارزشها، آرمانها، تعصبات، تمايلات و علاقه منديها در تبيين و تحليل رويدادها بدور باشند. در اينجا اصل جدايى از محقق از بستر و زمينه‌هاى تحقيقاتى داريم. بدين معنا كه محقق يك كارشناس متخصص است كه صرفاً مسئوليت به كارگيرى يكسرى از ابزارهاى مشخص را با خطاى كم جهت توصيف واقعيت اجتماعى به عهده دارد. در پارادايم دينى (اسلامى) با داشتن مسئوليت الهى براى تك تك افراد جامعه و به خصوص براى آنهايى كه بيشتر مى‌دانند، نمى‌توان به اصل آزادى از ارزش اعتقاد داشت. در پارادايم دين با تعريف انسان و اصل اختيار در خلق زندگى اجتماعى خود و دادن معنا به آن و آن هم عمدتاً معناى غيرعينى، به دخالت ارزشها و تعلقات آرمانى و ارزشى انسانها و محقق (به عنوان يك انسان) مى‌توان پى برد. مطهرى معتقد است كه" در تاريخ و كُلًا در علوم انسانى، اين انسان است كه كار انسان ديگر را مطالعه مى‌كند، برعكس علوم طبيعى كه عالم و معلوم دو چيز مجزا هستند. اينجا چون انسان مى‌خواهد كار انسان ديگر را مطالعه و تحقيق كند، در اينجا خودش و شخصيت خود مورخ معيار قضاوت قرار مى‌گيرد ... يعنى شخصيت عالم، وضع عالم، روحيه عالم در قضاوتهاى علمى و فلسفى، روانشناسى، تاريخى و جامعه‌شناسى او مؤثر است» (مطهرى، 1378، ص 195). بنابراين دخالت ازشها و قضاوتهاى سياسى- اجتماعى يكى ديگر از عناصر پارادايم دينى در طراحى مدل مردم‌سالارى دينى مى‌تواند مد نظر قرار گيرد.