3. مردم‌

مردم سومين ركن ساختار سياسى براساس نظريه مردمسالارى دينى مى‌باشند. پذيرش اين ركن در اين نظريه به مفهوم پذيرش ايده جمعى بودن قدرت اسلام و سالار دانستن مردم است. روشن است كه سالار بودن مردم در اين نظريه در چارچوب دين و شريعت و براساس آموزه‌هاى آن است. از اين‌رو نقش و جايگاه مردم در اين ساختار نيازمند اعتباربخشى و مشروعيت دين است. با توجه به آنچه كه گذشت، مى‌توان با بهره‌گيرى از توان و ظرفيّت آموزه «شورا» نقش و جايگاه مردم را توضيح داد. شوراى مردمى با سازوكار «انتخابات» به تأسيس نهادهاى لازم براى تحقق «مشاركت مردمى» اقدام مى‌كنند كه مهم‌ترين آنها عبارت‌اند از:

1- 3. مردم و شوراى مجتهدان‌

شوراى مجتهدان با رأى مستقيم مردم از ميان واجدان شرايط تشكيل مى‌گردد. با توجه به اهميت اجتهاد جمعى در امور سياسى اجتماعى و با توجه به ضرورت مطابقت و هماهنگى همه اركان و فعاليتهاى نظام سياسى با دين و شريعت، ضرورت اين نهاد آشكار مى‌گردد؛ ضرورت انتخاب آن از سوى مردم نيز نمايانگر وجه مردمسالارانه اين نظام سياسى است. مردم به اين ترتيب يكى از مهم‌ترين اركان نظام سياسى را تأسيس مى‌كنند.

شوراى مجتهدان در اين نظريه سه نقش مهم را با كارشناسى در سه كميته تخصصى و تصميم‌گيرى نهايى و جمعى ايفا مى‌كنند.

الف) انتخاب و نظارت: انتخاب رهبر به نمايندگى از مردم و نيز نظارت بر عملكرد و فعاليت‌هاى وى يكى از مهم‌ترين وظايف شوراى مجتهدان به حساب مى‌آيد. اين شورا هيچ‌گونه ارتباط حقوقى و ساختارى با نهاد رهبرى ندارد، از اين‌رو مى‌تواند به شيوه‌اى بى‌طرفانه و صرفاً براساس وظيفه شرعى و قانونى خود به انتخاب فرد شايسته و نظارت بر وى اقدام نمايد. اين شورا با رأى مستقيم مردم براساس شرايطى كه در قانونى اساسى تعيين مى‌گردد و با تأييد صلاحيت هيأت ويژه‌اى كه به شيوه‌اى صنفى انتخاب شده‌اند، شكل مى‌گيرد.