نكن، و او گوش كرد و قيام نكرد؛ ولى با امام صادق كه مشورت كرد، امام نفرمودند قيام نكن، امام او را تشويق كردند كه قيام بكن، و خود امام صادق آرزو كردند كه اى كاش من جزو كسانى بودم كه با زيد بودند- وقتى كه شهيد شد- بنابراين جناب زيد، به هيچ وجه نبايد مورد اين بى توجهى و بى لطفى قرار بگيرد.

قيام مسلحانه را قبول نمى كردند و قبول نكردند؛ اما مبارزه سياسى حاد كه واضح است. يعنى به نظر ميرسد اين مبارزه، مبارزه يى است كه مى شود فهميد؛ در حالى كه در دوران امام سجاد، براى كسى كه نگاه مى كرد، احساس مبارزه نمى شد، ولى در زندگى امام باقر، اين احساس مى شود.

بعد از آن هم كه دوران زندگى اين بزرگوار به پايان مى رسد، ما مى بينيم كه آن حضرت، حركت مبارزى خودشان را با آن ماجراى منا ادامه مى دهند؛ و تَنْدُبُنِى عَشْرَ سِنِينَ بِمِنًى أَيَّامَ مِنًى‌ (21)- ده سال بايستى در منى بر امام باقر گريه بكنند- اين، ادامه همان مبارزه است. گريه بر امام باقر، آن هم در منا، به چه منظورى است؟ ما در زندگى ائمه (عليهم السلام)، آن جايى كه گريه تحريض شده است، بر امام حسين (عليه الصلاه و السلام) است؛ كه روايات متقن مسلم قطعى دارد. بنده جاى ديگرى يادم نمى آيد- بر شهادتشان- چرا، در مورد حضرت رضا، در هنگام حركتشان جمع كردند كه برايشان گريه كنند؛ كه اين يك حركت كاملًا سياسى و جهت دار و معنى دارى بود. جز در مورد امام باقر (عليه السلام) كه حضرت وصيت مى كنند، و هشتصد درهم از مال خودشان را مى گذارند كه اين كار را در منا بكنند.

* فرق منا با عرفات، مشعر و مكه‌

منا با عرفات فرق دارد، با مشعر و با خود مكه فرق دارد؛ مردم در مكه متفرقند- شهر است، مشغول كارشانند- در عرفات يك صبح تا عصر بيشتر نيست- صبح كه مى آيند خسته اند، عصر هم با عجله دارند مى روند كه به جاهاى ديگر برسند- مشعر يك چند ساعتى در