دوران و جامعه به شمار آمده است. مشخصه اصلى و خصلت ويژه رهبرى آينده و جامعه «منتظر»، اجراى دقيق عدالت قضايى و اقتصادى و معيشتى است، چنانكه در احاديث آمده است، به گونه‌اى كه كمتر حديثى است كه از موعود آينده سخن بگويد و بر عدالت‌گسترى آن امام تأكيد نكند.[1] فراز معروف: «يملأ الأرض عدلا و قسطا ...:

زمين را از عدل و داد بيآكند ...»، مشخصه اصلى و صفت آشكار آن امام منجى و حكومت قرآنى اوست. اكنون جامعه و انسان «منتظر»، تا چه پايه مى‌تواند همانندى و همسويى با جامعه مورد انتظار خود داشته باشد؟

جامعه شيعى ميان دو واقعيت قرار گرفته است، كه هردو تجسّم والا و آرمانى عدالت اجتماعى است. واقعيت گذشته، يعنى حاكميت عدل على «ع»، و واقعيت آينده، حاكميت عدل مهدى «ع». در اين ميانه، اجتماعات شيعى چگونه بايد باشد تا از گذشته خود بار رسالتى را بر دوش كشد، و با آينده خويش همانندى و همسويى داشته باشد.

موضوع ديگرى نيز درخور توجه است و آن اينكه جامعه صالح، كه بر اصل صلاح و شايستگى استوار باشد، و روابط ميان مردمان بر اصل حق و عدالت باشد، ماندنى و آسيب‌ناپذير است، وگرنه ناپايدار و واژگون‌شونده است. تنها معيار در بقا و زوال همين است و بس. قرآن كريم مى‌گويد:

* ما كانَ رَبُّكَ لِيُهْلِكَ الْقُرى‌ بِظُلْمٍ وَ أَهْلُها مُصْلِحُونَ.[2]

- پروردگار تو هيچ قريه‌اى را كه مردمش صالح و شايسته باشند بيخود هلاك نخواهد كرد.

و جامعه فاسد و داراى روابطى ناانسانى و ظالمانه، رفتنى است گرچه از قدرت نظامى و سياسى و حتى اقتصادى برخوردار باشد. در قرآن كريم آمده است:

[1] - به فصل« عدالت اجتماعى» همين كتاب مراجعه شود.

[2] - سوره هود:( 11) 117.